pentecostes C - 1

Kon makakadto kamo sa Oton antes kamo makaabot sa simbahan matabok kamo dira sa malip-ot nga taytay nga ginatawag anay namon nga magic bridge of Oton.  Ngaa Magic Bridge?  Kay kon magtabok ang ido sa sina nga taytay, ang ido madula, mahimo na sia nga ayam.  Amo ina ang Magic Bridge of Oton – ang taytay nga nga nangin mohon ukon boundary sang mga naga-ilonggo kag mga naga-kinaray-a.

Nakahibalo bala kamo nga sa bilog nga kalibutan there are 7,299 ka mga linguahe, dala na ina diri ang variants sang hiligaynon nga amo ang ilonggo, kinaray-a, akeanon kag kapiznon  – 7,299 ka mga linguahe at least amo ina ang nahibaluan sang mga experto sa linguahe. 

Ang linguahe dumdom naton isa sa mga indespensable nga butang agod makaintiendihanay ang tawo pero sa masami amo ini nga nagatuga sang kagamo.  Sang didto anay ako sa manila nag-away kami sang isa ka gwardiya kay indi na kami maintiendihanay.  Ginasinggitan ko na sia, saan na ang yabe ko, e kinuha mo yung yabe ko.  Indi na sia ka gets – susi gali ang ginapangita ko.  Ang isa man ya ka upod ko nga seminarista nga bag-o lang nakapamanila nagbakal sigarilyo kag nag-insistir, gitna lang gitna lang – tunga lang ang ginanamin niya ukon kalahati – gitna lang.

Sa biblia ginpamatay sang mga taga-Gilead ang kwarentay dos mil ka mga taga-ephraim tungod kay sala ang pagpronounce nila sang tinaga nga Shilboleth.  Dira sa Binuhatan sang mga Apostoles may daku nga inaway sa katilingban sang una nga mga Kristianos sa tunga sang mga Kristiano nga nagahambal sing griego kag mga kristiano nga nagahambal sing Aramaic.  Sang 1054 nagbulag man sa  duha ang Kristianismo – ang naga-misa sa Latin kag ang naga-misa sa Griego.  Kag sang 16^th century naghamulag man ang simbahan nga nagahambal sing Latin sa pagkadamo na subong nga simbahan tungod kay naga-insistir gid ang isa nga Latin kag ang isa naman iya luyag niya nga ang lingwahe sang pagsimba vernacular ukon sa lingwahe nga gina-usar kag mahangpan sang tagsa-tagsa.  Kon madumdoman ninyo sang nagligad lang nga mga tinuig nag-irinaway man kita diri sa Jaro tungod kay may mga tawo nga luyag nila mag-linatin liwat ang aton pagsimba.

Language does not only make us understand one another.  It also divides us.  Our words also divide us.

Isa sa mga dulot nga dala sang Espiritu Santo nga nabati-an naton sa Nahauna nga balasahon amo nga bisan lain-lain ang ila linguahe kag ang mga apostoles nagahambal sa ila iya nga linguahe nahangpan sila sang mga estranghero nga nagapamati sa ila as if they are speaking to them in their own language.  Ang dulot sang espiritu amo nga sila makahangop bisan pa la-in nga linguahe ang ginahambal.  The gift of the spirit is not in the speaking the language but in understanding what is being said.  Importante ini nga distinction.  Bisan lain ang imo lingwahe mahangpan ko ikaw.  Amo ini ang dulot sang Espiritu Santo sa aton – indi kay makahibalo kita sang inintsik, ukon linatin, ukon french, pero bisan sa ano nga linguahe mahangpan naton ang isa kag isa.  Siguro indi ang mga tagsa-tagsa ka tinaga nga iya ginahambal kundi ang kahulugan sang iya luyag hambalon, ang espiritu sang iya ginahambal.

Ano ang implikasyon sini?

Bag-o lang natapos ang eleksiyon kag bal-an mo naman ang eleksiyon sa pilipinas – tam-an ka emosyonal.  Sigurado ako nga may mga ginpanghambal kita sa isa kag isa nga wala gid nagakabagay, kag kuntani indi naton hambalon nga nagtuga karon sing kaugot sa isa kag isa.  Kon palawigon naton ina nga balatyagon tungod sang iya mga ginpanghambal (nga sigurado ko wala man siguro nag-agi sa utok niya) hasta subong bisan tapos na ang eleksiyon wala man kita sa gihapon nagasapakanay.  Nadumdoman ko anay ang ginahambal sa akon ni lola pananglitan maakigan ako sang akon tatay – uloulohan niya ako kag singganon – wala na to a, dala lang to sang kaugot ni papa mo.  With that she leaves room for understanding – to understand the angry language of my father kag nian magapulopisngo na ako sian kag amat-amat mauntat na ako hibi.  Dala lang to sang kaugot.  Wala lang kita nagapamati sa mga tinaga nga ginhambal, kundi labaw diri ginapamati-an naton ang kahulugan, kag ilabi na gid ang kahimtangan kon ngaa nahambal yadto nga mga tinaga.

Most often divisions in our community and in our family happens because of the spoken word, mga tinaga nga wala man kon tani ginanamin, mga tinaga nga dala sang kaugot, mga tinaga nga tuga sang kahadlok ukon sang nerbios.  But the Holy Spirit came to make us understand each other even beyond the dialect, beyond the words that we use.  Nga bisan lain-lain pa ang aton linguahe nga ginagamit mahangpan naton kon ano ang buot silingon sang isa kag isa.  Kag dira makatuon kita magpatawaray, kag dira man makatuon kita magkabuhi sa paghidait ni Kristo.