15th sun B - 1

May isa anay ka bantog nga psychiatrist nga ginahingalanan kay Dr. Karl Menninger.  Isa ka adlaw naghatag siya sang isa ka importante nga lecture sa atubangan sang mga experto sa psychiatry nahanungod sa mental health – sa mga balatian sa ulo.  May isa didto nga nagpamangkot sa iya, “Dr. ano ang iadvise mo nga himuon sang isa ka tawo nga nagabatyag nga daw mahulog siya sa nervous breakdown siya?”  Ang tanan nagexpectar nga ang isabat sang bantog nga doctor amo nga magpakigkita siya sa isa ka doctor ukon sa isa ka psychiatrist kag magpabulong.  Sa baylo ang bantog nga doctor nagsiling:  Singganon mo ang imo pasyente nga magguwa siya sa iya balay, trankahan niya sing maayo ang iya balay, maglakat sa dalan, mangita sang tawo nga nagakinahanglan sang bulig kag himuon niya ang tanan agud mabuligan yadtong tawo.”

Very strange reply.  But it is also one of the most effective remedy for nervous breakdown.  Ngaa, there is no better remedy for this kind of sickness than to feel that you are needed by somebody.  Waay sing may mas maayo pa nga bulong sa nervous breakdown sang sa balatyagon nga kinahanglanon ka pa sang tawo nga nagakinahanglan.  To need somebody and to feel needed by someone – kinahanglanon mo ako nga mag-atipan sa imo – kinahanglanon ko ikaw nga mag-atipan sa akon.

Si Kristo nagpadala sang iya mga discipulo duha duha indi isa isa – they were sent in pairs.  Ang Ginuo nakahibalo kag nakahangop sang aon kinahanglanon.  Tungod kay sila tawo, kinahanglan nila ang isa kag isa kag kinahanglan nga mabatyagan sang isa nga siya kinahanglanon man kag importante sa isa. 

May isa anay ka hari si Kaiser Frederick II sang Germany naghimo anay sang isa ka experimento.  Luyag niya mahibaluan kung ano ang sahi sang hambal sang mga kabataan panganlitan abi nga waay sila may mabatian nga bisan ano nga sahis ang hambal sa ila kabuhi.  Ano ang orihinal nga lingwahe sang bata – Hebreo, bala, Latin bala ukon Griego, ukon ang lingwahe sang ila mga ginikanan.  Gani nagsugod ang experimento.  Gintipon ang mga lapsag nga bag-ong bata sa isa ka lugar kag ginmanduan ang tanan nga mga nurses kag mga aides nga patiti-on nila ang bata, hatagan sang mga hampangan, hatagan sang tanan nila nga mga kinahanglanon apang indi sila makahambal sa bata, ukon makahampang ukon bisan kugos lang ukon hapulas lang sa bata – they give everything except talk to them, caress them or cuddle them.  After so many months ang experimento natapos with a tragic ending.  Ang mga kabataan amat amat nagkalamatay bisan tuod ginhatagan sila sing maayo nga pagkaon.  Waay sila nagdevelop ukon nagtubo tungod they were deprived of attention, words of endearment, nearness and love.  Ang konklusiyon sang experimento amo sini – ang orihinal nga lingwahe sang tawo indi Hebreo, ukon Latin – the original human language is love and tender loving care.

It is not good for man to be alone siling sang Dios sang ginhimo niya ang tawo.  Ginhatagan niya sang kasapatan – apang siling sang tawo – Lord, lain gid.  May kilala gani ako nga 62 years old na, nag-ikang-ikang pa pakadto sa altar nga nagatrahe kag nagpakasal sa iya first love.  Ano pa ang gatod mo nga mamana ka pa, sagod ka lang bala ido.  Father, siling niya, lain gid ya e.  Love and tender loving care the original language of human beings - that is why we need each other.

We need each other and we need to feel that we are needed by each other.  Two persons can help one another.  Four eyes see things better than two.  If there is a difficult problem one gets some advise from one’s partner.  One can talk things over. One can share one’s joys and they become double joys, and one can share one’s hardships and suffering and they become half the suffering.

Matuod napaiskwela ta man ang aton kabataan, matuod nahatagan ta man sila sang balon kag napakaon sang maayo, apang labaw diri handa man bala kita maghatag sang aton presensiya sa ila?  Have we given them a word of encouragement?  Or have we deprived them of attention, of words of endearment, of nearness and a kind of love that only our presence can communicate.  Matuod nabaklan ta man sang bulong ang nagamasakit nga tigulang sa aton balay, napakaon man ina sila tatlo ka bes isa ka adlaw, apang amo lang gid bala ina ang kinahanglan nila?  What about your wife or your husband?  When was the last time nga nagdate kamo sang imo asawa bisan na gid lang sa dalom sang saging, magka-on alupe and talk about sweet nothings – just to enliven once more the romance.  When was the last time you said a good word to a friend or to your teacher or to your employees?  When was the last time nga sincero mo nga ginpatikpatik man ang likod ni Fr. Neme kag ginsingganan “Father, kanami sang aton misa, thank you gid.”  Kinahanglanon man na namon kung kaisa – waay na ta nga daan asawa inotan nyo pa kami sina.  Ti sige kay masagod na lang kami ido.  Kinahanglanon naton ang isa kag isa, kinahanglanon naton ang bulig sang tagsatagsa, kinahanglanon naton ang katilingban nga magapakod sang aton pagtuo.

Some of the greatest success stories of history have followed a word of encouragement or an act of confidence  by a love one or a trusting friend.  Kon indi tungod sa iya awasa nga is Sofia, siguro waay kita subong kabati sang bantog nga manunulat nga is Nathaniel Hawthorne.  Si Nathaniel isa ka adlaw nagpauli sa iya balay nga masinulob-on ginpatalsik siay sa iya trabaho.  Apang pagkabati sini sang iya asawa nakibot siya tungod kay nasadyahan siya sa sini nga balita.

“Subong,” siling ni Sofia, “makasulat ka na sang libro!”

Apang si Nathaniel replied “Ati huo pero ano ya ang aton kan-ons amtang nagasulat ako libro?”

Sa iay kakibot, ginbuksan ni Sofia ang sinuptan niya nga kwarta kag nagsiling, “Bal-an ko nga ginpamana ko isa ka genius kag magasulat gid siya sang masterpiece, Gani kada adlaw nagsupot ako. 

To make this long story short, tungod sang pagsalig ni Sofia makabasa kita karon sang isa sa mga pinakamatahom nga nobella sa kalibutan ang Scarlet letter, kag ini natabo tungod sang pagsalig, pagsakdag kag pag-appreciar ni Sofia sa iya bana nga si Nathaniel Hawthorne.

The road to life is indeed a lonely road.  We need to pass this way two by two, we need a community, we need real friends, we need each other along the way.