Friday, July 20, 2012

8th sun A - 1


Siguro kalabanan sa aton nakakilala kay Eva Eugenio.  May isa siya anay ka popular nga kanta.  Amo ini ang iya nga lyrics:  “kay rami nang winasak na tahanan, kay rami nang pusong sinugatan, O tukso, layu-an mo ako.” Tukso, tentacion, pagsulay.  Ini nga kanta nagapakita lamang nga ang tentacion affects everybody kag subong man ini ang kanta nagapahayag sang pagpanghakroy kag kataka sang tanan nga masunsun ginatentar.  Temptation affects everybody, indi naton ini mapalagyuhan kay bisan diin kita makadto daw isa ini ka landong nga nagasunodsunod sa aton. Waay ini pili kon sin-o ang iya abtan - kabataan, mag-asawa, imol, manggaranon, madre ukon pari.  Temptation affects everyone and that is a fact of life we could not escape.

Subong sa aton mga balasahon makita naton nga gintentar si Adan kag sa Eba, kag subong man makita naton nga gintentar si Jesus.  Waay sing pili ang tentacion.  Makita man naton nga si Eba gintentar samtang nagalagaw-lagaw siya sa hardin kag si Hesus gintentar samtang nagapangamuyo siya.  Waay sing ginapasulabi nga lugar kag buluhaton ang pagsulay.  Subong man sa aton mga balasahon makita man naton ang duha ka sahi sang reaksiyon sa atubang sining tentacion - ang  reaksiyon ni Adan kag ni Eba kag ang reaksiyon ni Jesus.  Husisaon naton ang reaksiyon sang tagsatagsa.
Sa pagsugod mamangkot kita:  ano ang reaksiyon ni Adan kag ni Eba nga usually amo man ang aton reaksiyon sa sining mga tentacion nga nagaabot sa aton kabuhi.
Duha ka reaksiyon.
Una - nagsakay ako anay sa jeep pauli sa balay kag may nakita ako nga sticker sa likod sang pulungkuan sang driver.  Ang sticker nagasiling:  Lead us not into temptation.  Kag sa idalom may nasulat sa magagmay nga mga letra sa tunga sang parenthesis nga nagasiling, “we will lead ourselves there.”  “Ginuo indi kami pagdal-a sa pagsulay - indi ka magkabalaka Ginoo kami na lang ang manultol.”  Amo ini ang una nga reaksiyon ni Eba sa pagsulay sa iya - bal-an na gid niya nga makasala siya kon makakaon siya sang bunga nga ginadumili-an, pero nagpalapit pa siya.  “Ano ina ang itsura sang bunga ang ginadumili-an sa amon sang Dios, abi lantawon ta - ti daw kanami man sini, abi . . .”  Curiosity kills the cat, siling nila, kag amo gid man ini ang natabo. 
Kon kaisa kasubong man sini ang aton reasksiyon.  Bal-an mo na gid nga maluya ka sa sina nga mga butang, kadto-an mo pa kag palapitan.  Bal-an mo na gid nga maluya ka sa sina nga mga butang, hagi mo pa himutad, ti lantawa ang natabo.  Mga utod, nagapangamuyo gid man kita adlaw adlaw sa Amay namon nga ipahilayo kita sa mga pagsulay, pero kita man ang nagamatomato nga magpanultul sini. 
Ikaduha, may kanta man si Imelda Papin nga nagasiling - “di ba tayo ay tao lamang, ganyan tayong lahat, o kay saklap nang buhay.”  Kon kaisa amo man ini ang aton usual nga reaksiyon sa tentacion - ginajustify naton ang aton kaugalingon, nagahimo kita sang madamo nga excuses - “tawo lamang ako; gamay man lang ini; kis-a man lang ini; indi gid man ini siguro sala kay gamay man lang; kaisa lang, indi gid man ina siguro makahalit.” Ukon kis-a masiling man kita, “ti ginahimo man ini sang tanan, kinahanglan practical na kita subong.”  Amo man ini ang natabo kay Eba - gamay man lang, isa lang ka kagat, daw maayo man ang rason sang man-og.” Pagkakita ni Adan, “baw si Eba nagakaon, makaon man ko, patikim nga.”  Just like us or shall we say we are exactly just like them - human nature has never been different.
Amo ini ang sabat ni Adan kag ni Eba sa mga pagsulay nga ila naagyan kag ang aton iya sabat may kaangid man sa ila.
Subong mamangkot kita, ano iya ang sabat ni Kristo sa sini nga mga pagsulay, ano ang reaksiyon ni Kristo nga kontani amo man ang aton reaksiyon bilang mga sumulunod ni Kristo.  Tatlo ka reaksiyon.
Una si Kristo gindala sa desierto agud tentaron sang yawa. Ano ang ginbuhat niya?  Ginhandaan niya ini paagi sa pagpangamuyo kag sa pagpuasa sa sulod sang kwarenta ka adlaw - tawgon naton ini preventive measure sa pagatubang sang tentacion.  Kon sa balati-an amo ini ang bakuna - gina-anticipate na nga daan ang sakit, kag gani ginahatagan na nga daan ang lawas sang bulong nga makadefensa sini bisan waay pa ang masakit.  Subong man ini sa spiritual life - kinahanglan bakunahan man kita agud indi kita madutlan sang pagsulay.  Kag ano ini ang bakuna? - ang pangamuyo kag pagpenitensiya.  Indi nanaton paghulaton nga mag-abot ang tentacion  kag mangaman - indi kita mangin katulad sng iban nga kon indi paglukpan indi magkober.  Prepare.
Ikaduha  si Kristo nag-atubang sang tentacion kag nagpakigsumpong sini.  Ginbais niya ang yawa, waay siya nagsiling sa yawa “tuod no.”  Gin-away niya, he did not accomodate evil, he fought it, he struggled against it.  Tawgon naton ini sa Latin nga contra agere - to act against, to act in contrast to the temptation.  Kon gintentar kita sa pagpangakig - act against it by struggling to become patient, ginhawa malawig.  Kon kita ginatentar nga mag-inom upod sa barkada - act against it, palagyuhi, indi ka na magpasayansayang pa nga daw nagapahagadhagad.  Indi ka magsiling “dali lang ako, one for the road lang ah.”  Indi pagtuguti nga maka-first base ang tentacion - withdraw ka dayon, act in contrast to it - kon ginabutong ikaw palapit, paglagyo ka.  Kon daw nanami-an ka na gid maghimo sini, likawi paagi sa pag-divert sang imo attention kag effort.  Kon may nagatentar sa imo sa pagpakasala sa iban, act against it, do the opposite.  For example, ginatentar ka sa adultery, do the opposite, love your family intensely and dedicate most of your time with them.
Ikatatlo kon mahulog gid man kita sa sala, indi ka magpadugay sa sala, kay kon yara na kita sa sala, nagaluya ang aton kabubut-on, may domino effect ini, “mapakasala na gid lang kita, tutal nasugdan ko na gid man.”  Wallowing in sin dullens our conscience.  Sa padayon naton nga tener sa sala, indi na kita makabatyag nga sala na gali ang aton ginabuhat.  Gani go to confession immediately and don’t give sin a foothold in you.  Remember sin is like a disease, kag katulad sang disease, early cure is always the best.
Mga utod ang tentacion yara ina pirme sa aton, it affects everybody and it will affect us bisan yara na kita sa bibi sang kamatayon.  But we must remember, we have the power to choose, and no power in hell, nor in heaven can ever force us to do something.  What we do is our choice.

No comments:

Post a Comment