5th sun B - 3

Madamo man sang una ang gina-paobra sa akon nga waay ko gid ginapaabot nga ma-obra ko apang waay gid ako magdumdum nga ipahimo nila ini sa akon.  Siguro nakita na ninyo ako panganlitan naga-misa ang Obispo.  Isa ako sa mga Master of Ceremonies sang Obispo.  Ako ang nagaderejer sa mga misa niya – halin sa pagpreparar sang iya misa, hasta sa pagtrain sang mga magaserbe sa iya misa hasta sa pa-ilis sa iya para sa misa.  Tungod kay amo ini kuno ang akon obra ginhatag nila sa akon ang privelegio nga magpa-ilis sa Obispo sang napatay siya.  Sa nasiling ko kadamo naman ang na-obra ko nga napilitan lang ako sa pag-obra apang waay ako nagdumdum nga pati pailis sa patay ipaobra nila sa akon. 

Waay ako mahimo gani napilitan ako liwat.  Sang ara na ako sa sulod sang mortuary nakita ko si Msgr. sa isa ka lamesa hublas luwas lamang sang habol kag sa kilid niya madamo pa gid ang mga patay nga nagahulat ibalsamaron – tanan ginahaya lang dira – tanan nagakatay lang.  Pagkagab-i sadto liwat liwat nga pamangkot ko sa akon kaugalingon ngaa naobra ko man to man.  Sang didto na ako sa sulod natandog ako sang akon nakita.  Siling ko lang sa akon kaugalingon, waay gid nila kuntani ginhatagan abi sang maayo-ayo nga kwarto ang arsobispo sang Jaro  – daw sa ano bala Obispo ini sang Jaro, maalam, poderoso, ginataha sang mga Obispo sang bug-os nga Pilipinas tungod sang iya kaalam, bantog nga kanonista indi lamang sa Pilipinas kundi pati didto sa Roma – ngaaa ginkatay lang ini nila upod sa iban nga mga patay.  But it suddenly struck me nga ang kamatayon waay na gid man may ginapasino-sino pa – death treats us equally whatever position we had when we were alive.  Death is an equalizer.

Why am I so morbid early this morning?  Nagsulod ini nga experyensiya samtang ginapamalandungan ko ang aton mga balasahon.  Siling Job sa nahauna nga balasahon, Ang kabuhi sang tawo kasubong sang soldado nga ginapilit sa pag-alagad, subong sang isa ka ulipon nga nagahandom sang mabugnaw nga landong,  bulan bulan nagahimo ako sang buluhaton nga waay sing pulos.  Kon kasia no abi naton kon sin-o na gid kita, ginapabatyag naton ang aton importansiya sa iban, nga kung waay kita daw waay na gid abi sila may mahimo.

Sang didto ako sa sulod sang mortuary naupod ko for the last time ang ginakabig ko nga isa ka importante nga tawo sa kabuhi ko kag sa kabuhi sang aton arkidiosesis apang didto he was like all of us, human, poor, naked and powerless.  Kon kaisa ang ginapakita naton nga image amo nga daw la-in gid kita sang sa iban  - waay gid man gali diperensiya ang manggaranon, ang imol, ang poderoso, ang waay sing poder – alalangay man lang gali kita kung mapatay kita waay kita sapatos.  But why do we feel self-importance, why do we make people feel that we are that important.  Indispensable.  Nagakatabo ini sa parokya kung luyag naton nga kita lang ang bida pirme, kita lang pirme ang stariray.  Luyag naton kita lang ang pamati-an, kay kita lang ang kahibalo, kita lang ang maalam.  Tanan nga obra hap-an naton.  Papapel-papel.  Daw indi kahulag ang tanan kung waay siya.  Tapos kung ma hurt gani masunggod kag magsiling, abi nila may maobra sila kung waay ako.  Baw ngaa waay gid ako gin-acknowledge.

Nagakatabo man ini sa aton panimalay sa sahi sang pagdumala naton sa aton kabataan nga bisan dalagko na sila kita pa ang nagapili para sa ila, pati kurso nila, pati pamanahon nila.  Tapos pati ya kabuhi sang aton mga kabataan nga nagpangalasawa na ukon nagpalamana na luyag pa naton dumalahan.  Tapos kung akigan mo gani sakto lang mahibi-hibi kag magsiling, waay kamo kabalaslan.  Tsura lang.

The presence of a respected person in that dirty place made me re-think my importance.  Indi gid man gali kita indispensable.  Sa seminaryo pagkaguwa ko sa kwarto ko, atubang ko dayon ang mga pictures sang mga arsobispo sang Jaro kag ang rector sang seminaryo.  Mga importante ini nga tawo sa ila nga tion.  Apang natalupangdan ko nga isa na gid lang sa ila ang buhi pa – si Cardinal Sin – tanan patay na, si Cardinal Sin ato na sa Manila and yet we are still here, the archdiocese and the seminary continues to exists.  So why feel important.  We should not think that we are indispensable, so important that the world will stop when we’re no longer around.  Ga-i man tsansa ang iban – araw-araw nga ikaw gid tanan – tion na subong sang empowerment. 

If you are tempted to feel self-important think of this story.  May duha anay ka giting gagmay nga giting nga naagtabok sa tatay.  Waay sila kahibalo nga nagasunod gali ang elepante sa likod nila.    Pagtabok nila sa taytay naguyog ang taytay.  Nagbalikid ang isa ka giting sa pareho niya nga giting kag nagsiling – bilib ka pare gatay-og man taytay sa aton no.

Ang ebanghelyo nagapakita man sa aton kung sin-o kita.  Kung isipon mo kabudlay hangpon ang aton ebanghelyo kung ang talaksan naton tawhanon lamang nga handom.  Ara na gid nga ginahatagan na siya tsansa nga mangin popular, may captive audience na siya, may fans club pa siya, why did Jesus decide to go on to the next town.

Because he wants to show us that we are nothing but mere instruments in the hands of God. Ang aton kabataan indi gid man na aton.  Ang aton palangakuan indi gid man na aton.  Ginpahulam lang ina sila sa aton agud aton atipanon.  Iya sila sang Dios.  Kita mga instrumento lamang sa paghatag sa ila sing nagakaigo nga pormasyon.  Ang ginahimo naton ginahimo naton bilang tulumanon nga gintugyan sang Dios sa aton. 

So don’t worry if your work goes unappreciated when after so many years you have labored so hard as a parent or a conscientious worker and still never get the recognition you deserved. And like the rest of humanity, with the great men and with those unheard of mass of humanity, we too will fade away forgotten. We work not to be appreciated and remembered but because we are duty bound – as St. Paul has said. For in the end it is God himself who will remember us in his mercy.