24th sun A - 1

Ang ebanghelyo karon nga adlaw nagasaysay sang pagpatawaray; nga magtuon kita sa pagpatawad, indi lang sing maka-pito ka beses kundi sitenta ka pito ka beses nga kon sayuron mapatawaray kita pirme. 

Kahapos magsiling “ginapatawad ta ikaw, ginpatawad ko na sia.”  Apang ano gid bala ang pagpatawad?  Ano gid bala ang balatyagon nga dala kag dulot sang pagpatawad kag sang ginpatawad?  Ano gid bala ang kinaiya sang ginatawag nga pagpatawaray?  Importante nga mahibaloan naton kon ano gid man bala ang pagpatawad, agod mahibal-an naton kon nakapatawad gid man bala kita ukon wala.

Ang pagpatawad may tatlo ka kinaiya ukon characteristics.

Ang una nga kinaiya sang pagpatawad amo nga, ini nagakuha sang kabug-at.  Ang pagpatawad amo ang pagkuha sing kabug-at sang balatyagon sa tawo nga nagapatawad kag sa tawo nga ginapatawad.  Forgiveness is a lifting of the burden. 

Bisan ano pa ang isiling naton, sa tagsa ka bes nga wala kita nagapatawad, kon nagahandum kita sa pagtimalos, kon indi naton pagbuy-an ang sakit sang buot nga tuga sang away, bisan kita pa ako ang sakto, may kabug-at gid nga mabatyagan sa aton tagipusuon, indi bala?  Bisan pa ikaw ang sakto, bisan pa ikaw ang may kinamatarung, whenever we refuse to forgive magabatyagan naton nga may kabug-at dira sa aton kaugalingon.  Bisan pa nga masiling kita, “sia may sala, sia kadto sa akon e,” mabatyagan mo nga ang tawo nga nagasiling sini may ginahupot nga kabug-at sa iya kalag. 

Isa sa mga konkreto kag makita nga epekto sang aton di-pagpatawaray amo nga pagkadula sang aton kahilwayan, sa bagay nga makasiling kita nga daw gina-ulipon kita sang aton akig kag kaugot.  Nagalikaw ka, sia nagalikaw man.  Likawanay kamo.  Kon didto sia nagapungko, bisan pa didto ka man tani luyag mapungko kay lapit sa electric fan, tungod kay didto man sia, mangita ka na lang sang lain nga lugar kag antuson ang kainit kag manguyab.  Kon masugat-anay kamo sa makitid nga alagyan, bisan pa kontani amo ini ang pinakamalapit nga alagyan, malibot ka na lang, kay indi ka luyag magpalapit sa tawo nga indi mo luyag patawaron.  Nagalikaw. 

Ang kaakig isa ka kabug-at nga indi gid man dapat dala-dalahon.  Ang kaugot nagadala sang madamo nga mga kabug-at.  Lantawa bala ang imo balatyagon kon ikaw matuod gid nga nagapatawad.  Lantawa bala ang imo balatyagon pananglitan nagsapakanay kamo liwat.  Daw gin-gabutan sang tunok ang imo tagipusuon.  Daw nakaginhawa ikaw liwat sing matawhay.  Ngaa, kay ang pagpatawad nagakuha sing kabug-at sa aton tagipusuon.  Nakahibalo ikaw nga nakapatawad ikaw, nakahibalo ikaw nga ginpatawad na ikaw kon wala na sing kabug-at sa imo balatyagon, because forgiveness is the lifting of the burden.

Ang ikaduha nga kinaiya sang pagpatawad amo ang pagpaiway sang kautangan, ang pagkabig sini nga bayad na bisan wala ginbayran.  Ano ang utang?  Ang utang indi lang kwarta ukon pagkabutang nga sarang maisip.  Ang utang isa ka demanda sang hustisya kag nagalakip ini bisan pa sang balatyagon.  Tungod kay may utang ka sa akon, nagakadapat lang nga bayaran mo ako, nagakinahanglan nga ibalik mo, ukon kinahanglan nga balikan ta ka.  Kon mabayaran mo na ang imo utang, ti patas na ta.  Indi bala amo man ini ang ginasiling naton - patas na ta.  Amo ini ang balatyagon kon nagahupot kita sang dumot kag nagaplano nga magtimalos - manukot.   Kinahanglan patas kita.

“Kon ginpakahuy-an niya ako, dapat pakahuy-an ko man sia.  Kon gin-insulto ako sa atubangan sang mga tawo, pues akuon man niya ang iya sala kag mangayo sia sa akon sing patawad sa atubang man sang mga tawo.  Kon mahimo mo na ini, pues patas na kita.”

Apang sa pagpatawad ginapa-iway, ginabaliwala ang utang”, ginakabig nga bayad na.  Kon ibaliwala mo lang ang iya utang sa imo, ti laban-laban pierdi ka gid.  Amo ini kon ngaa kabudlay magpatawad.  Pierdi ka gid.  Ang matimaluson nga tagipusuon mangita gid na iya sing hustisya.  “May utang ka sa akon, wala ka sing kabalaslan, nangin maayo ako sa imo kag amo ini ang imo ibalos sa akon?”  Na, amo ini ang indi makapatawad nga tagipusuon.  Mangita gid sing patas, mangita gid sing bayad.

Apang sa pagpatawad, kinahanglan handa ka magpapierdi.  Ngaa.  Kay man ang paghigugma mas labaw pa sang sa hustisya.  Ang paghigugma kag kaluoy mas labaw sang sa hustisya.  Ang hustisya ginatawag naton nga minimum of love.  Apang ang  nagahigugma sing lubos wala na naga-isip, ginapahigad na niya ang hustisya.  Ang pagpatawad amo ang pagpa-iway sang utang kag ang pagkabig sini nga bayad na, bisan wala ini ginbayran kay wala na lang ginpabayad.

Ang ikatlo nga kinaiya sang pagpatawad amo ang di-pagtugot nga ang nagligad nga mga sala kag kakulangan maga-inpluwensya sang aton palaabuton ukon buwasdamlag.  Isa sang kinaiya sang mga nabudlayan magpatawad amo sini - “baw nadudla na gid ako.”  Ukon singganon kita sang iban “baw kapila ka na natuntohan wala ka gid nakatuon, bal-an mo na gid nga amo na sia.”  Kon amo sini ang nagatuhaw sa aton tagipusuon ukon panghunahuna, ti nakahibalo kita nga wala pa gid man kita nakatuon nga magpatawad sing bug-os.  Wala pa.  Ngaa man. Masakit pa.  Ang mga nagligad nga sala naga-pangyapot pa.  Indi ko pa mabuy-an ang mga kasakit sang akon buot.  Wala pa kita makapatawad. 

Amo ini ang tatlo ka mga kinaiya sang pagpatawad.  Kon wala ining tatlo, wala pa sing matuod nga pagpatawaray nga natabo.  Lantawa ang nahauna nga bahin sang aton ebanghelyo kay ginapakita ni Jesus sa aton kon paano magpatawad ang Dios.  Kag diri makita mo ining tatlo ka kinaiya.   Una, ini nagakuha sang kabug-at sa tawo nga nagapatawad, kag sa tawo nga ginapatawad.  Ikaduha, ini amo ang pagpaiway sang kautangan.  Kag ikatlo, ang pagpatawad amo ang dili-pagtugot nga ang nagligad nga mga sala kag kakulangan maga-inpluwensya sang palaabuton kag sang aton relasyon sa bwasdamlag.  Amo ini magpatawad ang Dios sa aton.

Sa mga ebanghelyo gintudluan kita ni Jesus sing makapila ka beses sang importancia sang pagpatawaray.  Sa mga ebanghelyo, sa makapila ka beses, ginapakita ni Jesus paagi sa iya halimbawa ang pagpatawad sa mga nakasala sa aton.  Para sa Diso ang pagpatawaray labing importante nga pamatasan sang isa ka kristiano.  Ngaa.  Tungod kay luyag niya nga mangin isa kita ka katilingban.  Luyag niya nga kita mangin isa ka panimalay. 

Kon wala ang matuod nga patawaray, indi man possible nga mabalay kag masustener ang kristianong katilingban.  Bisan anano pa kita ka buot, bisan nami-nami pa ang aton mga programa, bisan may mga matahum kita nga livelihood project, pero kon ang katilingban indi kahibalo magpatawad sa isa kag isa, ina nga katilingban madula, marumpag.  Kon kapila gid man ini ginsulit ni Jesus, ini tungod kay ang pagpatawad labing importante nga pamatasan sang isa nga luyag magtukod sang kristianong katilingban.