Siling nila mas madamo ka kuno sing matun-an kon ginabalikan
mo ang mga hitabo sa imo kabuhi. Mas
makabulig sa aton pagtu-on sang pagtulon-an sang kabuhi kon ginabalikan naton
kag tulukon ang mga hitabo in hindsight.
Subong nga adlaw anibersaryo sang bagyo Frank. Isa sa mga rason kon ngaa ginasulog kag
ginadumdom ang mga anibersaryo amo nga makatuon kita sang mga leksiyon sa
nagakalainlain nga mga hitabo sa aton kabuhi.
Ano ang leksiyon nga nahatag sa aton ni Frank. Una kon magbaha indi mo pagpamutson ang imo
binagtong sa karton ukon sa maleta. Ang
mas maayo kuno nga putsan amo ang garbage bag, ang medjo damol nga garbage
bag. Isulod mo tanan mo nga bayo,
ibalighot mo sing maayo ang baba sini agod indi masudlan sang tubig kag
pabay-an. Ang bentaha sini amo ang
masunod: indi mabasa ang sulod (kon
sayuron sigurado ka nga may mala ka nga bayo pananglitan yara ka na nahamtang
sa atop); nagalutaw ini, kon sayuron hapos sia guyudon sa tagahawak nga tubig,
kag kon malimtan mo ini sa imo balay sarang mo balikan kay malutaw man lang
ini; kon madalom na gid ang tubig puede mo pa mahimo nga salvavida.
Ikaduha nga leksiyon, siling nila may wisdom gid ina kon
ngaa sang una ang balay sang aton mga katigulangan may mataas nga tukod ukon
nahamtang sa mataas nga pusog kag nagapuyo sila sa ibabaw. Isa ini ka pagbaton sang ila realidad nga
sila yara sa Pilipinas, sa isa ka tropical nga pungsod. Matahum man na kontani ang balay nga feeling
ta daw mga Americano man kita, pero ina nga klase sang balay para lang ina sa
klima sang America kag indi sa Pilipinas.
Mas maayo pa gid kuno kon ang imo salog bitlag – hapos basyahan kag
itaktak ang lay-on.
Ikatlo, siling nila isa sa mga butang nga mabudlay punggan
amo ang tubig. Ang tubig mangita gid na
sang iya alagyan kag makadto gid na sia sa iya orihinal nga alagyan kag kon
matalupangdan niya nga sirado ina ukon pikit na kaayo mainsistir gid ina
sia. Para sa aton kaayuhan kon matahod
naton ang tubig kag ang iya alagyan kay ang tubig wala sing kaluoy. Kahapon nagkadto ako sa Pototan kag nakita ko
ang isa ka traffic sign sa Zarraga
ayon nga nagasiling “slow down mariit” kag sa ibabaw sina may picture sang isa
ka politiko nga nagayuhum. Diri ka lang
kakita sa Pilipinas nga ang alagyan sang mga tinuga sang mundo mistiko kag mga
espiritu aton ginatahod paagi sa pagsiling slow down mariit. Pero ngaa indi naton matahod ang alagyan sang
tubig nga kon isipon mo, ina ya manalakay gid?
Sa katapusan luyag ko nga dumdomon naton sa sining
anibersaryo sang bagyo Frank ang aton eksperyensiya sang kahadlok. Yadtong aton tanan inagyan wala sing tupong
nga kahadlok, kahadlok nga wala lamang nagpabilin sa baha pero nagpadayon sa
tagsa ka pag-ulan kag sa tagsa ka pagtaas sang suba. Sa sadto nga eksperyensiya natalupangdan
naton nga bisan matuod ano kita ka makagagahom, bisan ano kita tuod sa
sophisticated kag ka advanced sa aton teknolohia nagapabilin sa gihapon nga
kadamo nga mga butang sa kalibutan nga wala kita sing kagamhanan. Ang aton kahadlok isa ka pagpahibalo sa aton sang aton panghunahuna
nga indi naton masarangan ang tanan, nga indi naton mapunggan ang tanan, nga
indi tanan na luyag naton aton makuha, nga may mga bagaybagay nga indi naton
mahupot, indi naton mapaiway kag indi naton makaptan tubtob sa katapusan. May mga bes nga ang mahimo ta na gid lang amo
ang pagbaton sini, paghakus, pagbatas kag sa masami ang pagbuyi – to let go –
sa pagsiling goodbye ukon ti anhon ta na.
By now we have become less secure
with ourselves. Nakita naton kon
diin kita maluya. Katulad sang mga gintuton-an
nga yara sa sakayan nga ginabulubalinsay sang balod may mga bes sa kabuhi naton
nga makabatyag gid kita nga kita ginpatumbayaan, may mga eksperyensiya nga daw
na kita hawiran, wala na kita dangpan kag pamatyag naton bisan ang Dios
nagakatulog.
Apang sa balasahon karon mabatian naton ang mga pulong sang
pasalig. Gikan sa bagyo ang Ginoo
naghambal kay Job: “Sin-o bala ang nagtakop sang mga gawang sa pagpugong sa
dagat? Akoa ng angtabo sang dagat.””
Sa ebanghelyo ang mga gintuton-an natulala sang ginpakanay
ni Jesus ang hangin kag balod. Kag
nagsiling sila, “Sin-o bala ini nga tawo?
Bisan ang balod nagatuman sa iya.”
We are not in control but God
is in control. Wala kita sing gahom sa tanan nga bagay apang
ang Dios may gahom nga labaw pa sang sa kagamhanan sang tubig.
Most often in life kon ano man nga Frank and magalabay, ukon
dengue man da, ukon H1N1, Con-ass kon ano man ang pagtay-og sa aton kabuhi, sa
aton palibot kag sa aton panimalay, our
life will be less strenuous and less stressful kon kita may pagsalig sa
gahom sang Dios. Mabudlay ang kabuhi kon
nagasalig ka lang sa imo kaugalingon nga kaalam kag kusog. Indi ina tuman.
Sarang nimo mabaliwala ang una, ikaduha, kag ikatlo ko nga
mga realisasyon nga bag-o nakon ginsaysay.
Pero ining ikaapat kag katapusan indi akon – aton ini nabatian nga
ginabasa sa aton nga mga Pulong sang Dios.
No comments:
Post a Comment