May isa anay ka
tawo nga nadula ang iya wasay. Nagsuspitsa siya nga kinawat ini ni Juan, ang
iya kaingod. Sugod sadto makita lang
niya si Juan para sa iya nagaklaro nga nagaklaro ahat ang iya suspitsa, nga
siya gid ang nagkawat sang iya wasay.
Suno sa iya panan-awan bisan ang panglakat ni Juan daw iya gid sang isa
ka makawat. Manuloktulok si Juan daw may
ginatago siya. Kon maglabay lang si
Juan daw nagalikaw siya. Para sa sadto
nga tawo ang tanan nga hulag ni Juan daw hulag gid sang isa ka regular nga
makawat. “Ho, lantawa bala,” siling niya
sa iya asawa, “bisan sa panglakat ya pa lang kag sa iya panulok bal-an mo gid
nga makawat.”
my hiligaynon homilies . . . a collection of homilies based on the Lectionary of the Roman Catholic Church
Wednesday, September 12, 2012
30th sun B 1
Ano bala ang luyag
mo nga himuon ko? Kon madumduman ninyo
amo man ini ang pamangkot ni Jesus kay Santiago kag kay Juan sang nagligad lang
nga semana. Ano gid bala ang luyag ninyo
nga himuon ko? Karon nga Domingo amo man
sa gihapon ang pamangkot ni Jesus sa isa ka bulag. What do you want me to do to you?
Sang nagligad nga
Domingo ang sabat ni Santiago kag ni Juan sa sini nga pamangkot wala
ginhatag. Sa baylo ginsinganan sila ni
Jesus, wala kamo makahibalo sang inyo ginapangayo. Karon nga Domingo ang sabat sang bulag sa
ginpamangkot ni Jesus ginsabat, kag sia nakakita.
Una nga punto, kon
kita ayhan ang pamangkuton ni Jesus, ano gid bala ang luyag ninyo nga himuon ko
– ano ayhan ang aton mangin sabat? Abi manumdom
kita. Pananglitan abi nagpakita si Jesus
kag nagpamangkot sia sa imo, ano gid bala ang luyag mo nga himuon ko sa imo –
ano ang isabat mo? Siguro pagwaan nimo
sia sing sa pagkalaba nga listahan.
Siguro ang iban sa aton nagasala kon ano ang aton pangayu-on.
29th sun B 2
May isa anay ka
bata nga nagahampang sang baseball. Ang
ngalan niya amo si Pete Gray. Si Pete
gray may isa ka ambisyon nga indi gid niya pabu-an. Luyag niya maka-entra sa hampang sang mga
dumalagko nga mga players – sa ginatawag nila nga major league. Ang iya mga ginikanan nagalungo-lungo lang
pananglitan isugid ni Pete sa ila ining iya ambisyon. Ang iya mga abyan nagayuhum lang pananglitan
isugid niya ini sa ila. Pero amo yadto
ang ambisyon ni Pete Gray, ang iya handum kag dumot. Wala may makapugong sa iya. To make the long story short natuman gid man
ni Pete Gray ang iya handum. Naka-entra
sia sa major league sa baseball sa America.
Sa pagkamatuod nakasulod pa sia gani sa Hall of Fame. Nabuhat niya, natuman niya ang iya mabisyon halin
pa sang gamay sia kag . . . bisan pa isa lang ang iya kamot. Isa lang ang iya kamot kumpol, pero superstar
sang baseball. Ngaa? Tungod kay nag-ambisyon sia. Tungod lang gid kay sia nag-ambisyon.
29th sun B 1
Sang mga bata pa
kita sang una may hampang kita nga ginatawag pierdi gana – ang pierdi, daug,
ang nagapapierdi mangin madinalag-on. Sa
aton ebanghelyo subong ang aton Ginoo may kasubong man nga pamensaron – ang
pierdi, daug, ang nagapapierdi mangin madinalag-on.
Sa aton kalibutan
subong ang ginatudlo sa aton amo ang magkompetensya. Kinahanglan malabawan naton ang iban,
kinahanglan mas angat kita sang sa iban, kinahanglan mas maayo kita sang sa
iban. Temprano pa sa aton kabuhi
ginapakompentensya na kita – halin sang bata pa kita sa aton balay, hasta sa
mga grado naton sa iskwelahan. Bunga ini
sang ginatawag nga “survival of the fittest” – maluwas lamang ang pinakamaayo,
ang pinakabakod kag ang pinaka-maalam.
28th sun B 2
Tistingi ninyo ini
karon nga exercise. Pagkatapos sini nga
misa indi ka mamahaw kag indi ka man magmerienda. Sa ugto alas dose impunto kadto ka sa eat all
you can nga restaurant. Pagsulod mo sa
restaurant tubangon ang buffet table.
Then take notice of what you feel.
Tungod sang kagutom, pagkakita mo sang buffet table nga puno sang
pagkaon ano ayhan ang magasulod sa imo paminsaron? Siguro ang imo panghunahuna magasiling, kan-a
tanan, kuha ka sang pinakalapad nga pinggan kag urota kuha ang nagakalain-lain
nga putahe. Kuhaa tanan, tilawi ang
tanan. This is what your mind might tell
you.
Pero ang imo tiyan
although delayed ang iya communication kay mahina ang iya sensing, will tell
you to only eat as much. Amo ina ang
rason kon ngaa at the middle of your meal, wala pa katunga sang imo plato ang
imo ginkaon, ang imo tiyan nagasiling na – sakto na ina, indi ko na ini maubos,
indi ko na madasok.
28th sun B 1
Sa mga nagliligad, ini nga ebanghelyo ginpamalandongan naton bilang ebanghelyo nga nagatudlo sa
aton sa pagpasalamat. Kagab-i namangkot
ako sa akon kaugalingon – nagkulang bala kita sa pagpasalamat? Kon husisaon naton daw waay gid man kita
nagkulang sa pagpasalamat. Sa
pagkamatuod most of the time kalabanan sang aton problema ginatuga tungod sang
tuman naton nga pagpasalamat. Ngaa. Sugdan ko ini paagi sa istorya.
Si Juan
ginbisitahan sang iya pariente nga nagdala sang bisaya nga manok. Gani ginsabawan niya yadto nga manok,
gintuom, sadto man mismo nga gab-i. Isa
ka semana ang nagligad may nanoktok sa balay ni Juan nga nagpakilala nga amigo
sia sang pariente ni Juan nga nagdala sang manok sang nagligad nga
semana. Aba gin-emphasize ya gid nga daw
medyo nagapabati-bati nga yadtong paryente nga nagdala bala sang manok . Nagpungko sia kag naghulat nga pakan-on siya
ni Juan tungod sadtong manok nga ginadala sang paryente ni Juan. Si Juan sa ngalan sang kabalaslan,
nagpasugot. Pagkadason nga semana may
ara na man, isa man sa mga amigo sang pariente ni Juan.
27th sun B 2
Isa ka gab-i,
madulom yadto nga gab-I may isa ka bata nga nakabuka sang baso samtang
nagapanghimos sila ni nanay niya sa sulod sang balay. Ang nanay nagtulok lang sa iya anak,
nagginhawa sing malawig kag ginsingganan ang iya bata, “toto, kuhaa ang silhig sa guwa sang balay
kag silhiga ina.” Ang bata nagsabat “nay
indi ko ya, kadulom didto sa guwa, nahadlok ako.” Gani ginpasalig siya sang iya nanay ‘Toto
kinahanglan may pagtuo ka – ano kaina ang siling sang pari kon may pagtuo ka
kay Jesus, indi ka na gid mahadlok pa, ngaa, kay ara dira si Jesus sa sa guwa
kag indi niya ikaw pagpabay-an bisan madulom pa ina. Nagapati ka bala nga ara
dira si jesus?” Ang bata nagsabat, “Huo
nanay.” “Ti man,” siling sang
nanay, “kuhaa to ang silhig.” Gani ang bata nga kuno nagtubo na ang iya
pagtuo naglingling sa pwertahan kag nagsinggit, “Jesus kon ara ka dira sa
guwa, palihog dal-a ang silhig diri sa sulod.”
27th sun B 1
May isa anay ka
famoso nga tawo nga lolo sang popular nga composer. Ang ngalan niya amo si Moses Mendelsohn. Si Moses Mendelsohn isa ka soltero. Siya isa man ka buktot. Isa ka bes nagbisita
siya nagbisita sa iya abyan didto sa isa ka ciudad kag nakita niya didto ang
pinakaguapa nga babayi nga iya gid naluyagan.
Kapila siya magtinguha nga makaistorya kuntani sa sini nga babayi sa
tuyo nga magpangaluyag, apang ang babayi indi gani magtulok sa iya tungod kay
si Moses isa ka buktot. Gani sa adlaw
nga magapauli na si Moses Mendelsohn sa iya lugar, nagtinguha sia nga ma-istorya
gid ang dalagita for the last time.
Ginkadtuan niya ang dalagita kag nagsugilanon sa iya. Apang ang babayi nagpabilin lang nga
nagaduku. Sang ulihi namangkot si
Mendelsohn sa babayi, “inday nagapati ka bala nga ang kasal nahimo sa langit, Do
you believe that marriages are made in heaven.”
Huo, siling sang babayi nga nagaduku.
28th sun B 1
Siguro nasandig
gid man sa aton natura ang pagka-kapitalista.
Sa tagsa ka hilikuton nga ginapa-obra sa aton ang masami naton nga
ginapamangkot, ano ang akon da? Bisan pa
gani sa tagsa ka buluhaton nga ginabuhat naton sa iban sa masami may dala ini
nga panghunahuna kon ano ang aton maganar – buhaton ko ini kay basi pila
kaadlaw ako naman ang may kinahanglan; buhaton ko ini kay sang ako may
kinahanglan sang una iya man ako ginbuligan.
Subong ang aton
Ginoo sa aton ebanghelyo nagabaton sining aton disposisyon. Kahuluya man kon kaisa batunon ini nga
pamatasan apang indi naton manegar nga may kasubong kita nga mga
intensyon. Wala ini ginkondenar sang
aton Ginoo kay nakahibalo sia nga yara gid man sa aton ang
pagkamaiya-iyahon. Wala gid man sa aton
nga makakabig nga puraw gid ang aton tinutuyo, nga kon nagahigugma kita, kon
maalwan kita amo lang gid ini ang aton ginapanumdum, amo gid lang ini ang aton
intensyon. Ano pa masami naton sia nga
mabatian nga nagatanyag sang mga padya – sang aton maganar pananglitan aton
mabuhat ang iya ginapa-obra sa aton.
25th sun B 2
May isa anay ka
monghe nga adlaw-adlaw nagpangamuyo nga magpakita ang Ginoo sa iya paagi sa isa
ka aparisyon. Pila
na ka tuig ang iya pangamuyo kag paabot sini nga aparisyon, apang waay
gid. Isa
ka adlaw sang nagapangamuyo sia sa iya kwarto daw ano kadaku sang iya kalipay
nga ang Ginoo nagpakita sa iya nga naupdan sa kasanag. Katahum sang iya nakita kag
nagkalipay sia nga ang iya pangamuyo ginpamatian gid man pagkatapos sang
malawig nga mga tinuig.
Samtang nagalantaw sia sa nawong sang aton
Ginoo, sa hinali nagbagting ang doorbell sang monasteryo. Adlaw yadto nga ang mga
nagakinahanglan sa ila palibot nagapalapit sa monasteryo nga nagahatag sa ila
sing pagkaon. Kag
sa ano man nga dimalas, sa sadto gid nga adlaw, turno sining monghe ang
magpakaon sa ila. Ang monghe indi kahibalo kon ano ang iya himuon. Bayaan bala niya ang
aparisyon sang aton Ginoo kag pakan-on ang mga ginagutom? Ukon mapabilin lamang sia
dira sa atubangan sang aton Ginoo kag pabay-an ang mga ginagutom?
25th sun B 1
Tungod kay subong
centennial year, luyag ko lang padunggan ang Filipino ilabi na gid ang aton
Filipino ingenuity. Tawgon ko ini nga
sermon “only in the Philippines.”
Nagakatabo lang ini sa Pilipinas, ukon sa isa ka pilipino bisan diin man
siya.
Una hambalan naton
ang aton abilidad:
Kis-a indi ka
kapati nga imol man kita sa gihapon tungod kay kung ikomparar mo lang ang aton
abilidad sa iban indi kita matupungan.
Tam-an sa aton ka wais, tam-an sa aton kaabilidadan – amo ini ang pinoy ingenuity at its best. Diin ka lang abi ka kita bisan anano na kapadihot sang Comelec agud
indi na madayaan, malutsan man sa gihapon sang pinoy. Diin ka lang kakita nga kung puede man lang
ka daya kag kalusot, malusot gid. Kung usaron ta abi ini nga mga abilidad sa
kaayuhan. Lantawa bala we can make do with what we have, ang motorcycle nga
para lang sa duha ka tawo ginhimo naton nga tricycle para sa 15 ka tawo. Our
resiliency in facing difficulties and ingenuity in entertaining ourselves makes
us persons who can be happy with anything – halin sa bulang hasta sa paupas
damang. Only a Filipino can think of
that. Apang ang pamangkot subong sang
ebanghelyo amo sini: If we can be so
creative in this why can’t we be creative in our relationship with God? Kon makapalitik kita ulo kon paano
makalusot, paano malingaw ang aton kaugalingon, kung paano magdaug sa double sa
diin ang tanan mo nga damgo may numero, kung makapalibog kita sing tuman kung
paano naton mahatagan sabat ang aton kalibutanon nga problema, ngaa indi kita
makapalitik sang aton ulo agud makapalangit?
Ngaa indi naton ini pagusaron agud malab-ot naton ang espirituhanon nga
kaayuhan?
24th sun B 2
Ambot kon
natingala man kamo kon ngaa hagi siling ang Ginoo, indi kamo magpanugid. Sa aton ebanghelyo subong amo ini ang
ginsiling niya kay Pedro kag sa mga gintuton-an. Sang isa ka semana amo man ini ang ginhambal
niya sa bungol. Indi ka manugid. Ambot kon kabalo man na si Jesus nga kon
luyag mo nga mabal-an sang tanan ang isa ka sekreto, isugid mo sa isa kag
singganon mo sia, indi ka magpanugid, sigurado malapta gid ina. Pero ngaa indi manugid? Ngaa ipabilin nga isa ka sekreto? Indi sia manugid kay basi indi sila
makahangop – do not tell because they may not understand, do not tell because
they might not understand. Ang bungol
indi manugid nga gin-ayo sia ni Jesus kay basi magdumdom sila nga si Jesus
Mesiyas tungod kay sia nagapang-ayo, tungod kay sia makagagahom. Indi sila manugid nga sia ang Kristo, ang
Anak sang Dios kay basi indi sila makahangop kon ngaa dapat sia mag-antus kag
mapatay sa krus. Kag amo gid man ang
natabo. Sang naghambal si Jesus nga sia
magaantus sa Jerusalem kag pagapatyon didto, wala ini nahangpan ni Pedro. Indi sia kahangop. Why does he have to die? Kag amo ini ang punto sang sikreto - si Jesus
luyag kilalahon nga sia Mesiyas indi tungod kay sia nagapang-ayo, indi tungod
kay sia makapadamo sang tinapay kag isda, kag makabanhaw sang mga patay. Sa baylo luyag ni Jesus nga kilalahon nga sia
Mesiyas tungod sang iya kahanda sa pag-antus kag sa paghalad sang iya kabuhi
para sa tagsa-tagsa sa aton. Ginatawag
naton ini nga sacrificial love. Luyag
sia kilalahon indi tungod sang iya gahom kundi tungod sang iya sacrificial
love.
24th sun B 1
May isa anay ka
mangunguma nga ang iya patubas nagpalpak. Nagreklamo siya sa Dios sa pagsiling: “Ginoo mas maayo guro nga ako ang macontrolar sang panahon, sang
weather kay nahibaloan ko ang kinahanglanon sang akon patubas.”
Sa daku nga kakibot sang mangunguma ang
Ginoo nagsiling, “OK, ikaw padalagan sang panahon suno sa luyag nimo.”
Ang mangunguma nalipay. Nagtulok siya sa panganod kag nagsiling: “Luyag ko nga magsilak ang adlaw.” Kag ang adlaw nagsilak. Pagkatapos sang pila ka adlaw nagsiling siya “Luyag ko nga
mag-ulan” kag nag-ulan. Ginbal-otbal-ot niya ang ulan kag init kag ang iya mga tanom nagtubo
sing maayo.
23rd sun B 2
Subong ang akon sermon nahanungod sa pagpamati. Ginahambal ko na nga daan ang kaundan sang
akon sermon kay tam-an kalaw-ay nga ang sermon ko nahanungod sa pagpamati tapos
wala kamo nagapamati. Gani pakonsuelohi
nyo man ako paagi sa pagpamati kay ang akon sermon nahanungod sa pagpamati.
Importante kaayo ang dulunggan, ang bahin sang lawas nga gina-usar
naton sa pagpamati. Sa daan nga ritwal
sang bunyag kon nadumduman pa ninyo sang una, ang pari nagatandog sang
dulunggan sang bata kag nagasiling sia effata kon sayuron magbukas ka. Ngaa sa pagkadamo sang sarang mabuksan sa
tawo ngaa dulunggan gid? Puede man nga
buksan ang imo baba, buksan ang imo mata, buksan ang imo panghunahuna, buksan
ang imo tagipusoon. Ngaa dulunggan
gid? Kay importante ang dulunggan sa
pagtuo kag sa pagporma sang pamatasan sang tawo.
23rd sun B 1
Ang apa nga bungol
isa ka tawo nga indi makabati kag indi makahambal. Apa sia tungod kay indi sia makabati. Gani klaro nga indi kita makahambal sang isa ka tinaga nga wala gani
naton mabatian. Kon sayuron kon indi ka makabati indi ka man makahambal. Amo ini ang kaangtanan sang dulunggan kag sang baba. Amo ina ang rason kon ngaa ang apa nga bugnol nagasinyasanay lang
sila ukon ginatulok nila sing tudok ang paghulag sang bibig agod mahibaluan
nila kon ano ang imo ginahambal.
Sa tion sang aton Ginoo nagapati sila nga
ini gintuga sang yawa, sang demonyo kag gani dapat sia nga tabugon.
Apang nagapati ako nga ang aton gid tutukan
sa sini nga balasahon amo ang kaangtanan sang dulungan kag sang baba ukon
dila. Diri naton makita sa kahimtangan sang apa nga bungol ang importancia
una sa tanan sang kapacidad sa pagpamati antes sang kapacidad sa
paghambal. Kay ang tawo indi makahambal kon ang iya kapacidad sa pagpamati may
diperensya.
22nd sun B 3
May obispo anay
nga nagpatuman sang reglamento sa bug-os nga diosesis nga ang mga babayi nga
nagabulig sa konbento dapat nagapang-idaron sing singkwenta anyos pataas. gani nakibot ang Obispo sang nagabisita sia
sa isa ka parokya kag nadiskobrehan niya nga ang kura paroko nagdumdum nga
nagatuman sia sing reglamento kay may duha ka babayi sa iya konbento. And idad sang duha ka babayi 25 anyos –
tungod kay duha sila singkwenta tanan.
Ang isa sa mga
kaladlawan kon masinulundon ka sa letra lang sang patakaran amo nga nagakalipat
kita sang espiritu kag tinutuyo sina nga patakaran. Kag sa masami nagakalipat pa gid kita nga may
mas mabug-at nga mga reglamento nga ginapatuman sa aton, sa sobra naton ka
id-id sa mga galagmay nga mga reglamento..
Kag amo ini ang ginpakita ni Jesus sa mga Fariseo sa aton
ebanghelyo. Kag amo ini ang leksiyon ni
Jesus sa aton sa subong nga mga balasahon – kon paano naton hangpon ang mga
kasugoan kag paano naton ini ipatuman sa aton kabuhi.
22nd Sun B 2
Sang gin-assign
ako ni Msgr. Gamboa sang una sa seminario, ginhimo niya ako nga Prefect of
Discipline. Sa tanan nga mga pari sa
seminario amo ini sia ang ginakahadlukan sang mga kabataan kay sia ang
manug-disiplina. Sa pagkamatuod gintawag
ako ni Msgr. Gamboa nga inspector kag gani mga kaparian nagtawag man sa akon
nga SP01. Siguro nakita nila sa akon
madamol nga mga kilay kag sa akon pagkaburingot nga angayan gid ako sa sina nga
role. Gani for the next 11 years nangin
Prefect of Discipline ako sang seminario.
Pero ang natingalahan ko lang amo sini.
Indi man sa pabugal, bisan matuod nga ginakahadlukan ako sa seminario,
kag kadamo sa mga nasakitan sing buot tungod sa akon, ako ang isa sa may pinakamadamo
nga abyan sa mga seminarista nga nag-alagi sa seminario. Ako ang nagakasal sa ila kon magguwa sila,
ako ang nagabunyag sang ila kabataan, ako man ang ginatawag mag-blessing. Ang partner ko nga prefect nga sa pagkatunog
magsinggit nga kon kaisa nagapapulaw sa ila bilang punishment, wala nagapapuli
sa ila kon makasala sila, in fact ang pinakastrikto, ginablow-out nila kada
tuig, hasta subong, sa iya nga birthday bisan wala na sila sa idalom sang iya
pagdumala. Ngaa? Ngaa nga kon nagapacute-cute ka sa ila, maayo
ka sa ila, ginatolerar mo lang sila, wala mo sila gina-akigan ukon ginasaway,
nanami-an sila sa imo subong, pero pagkatapos sina ngaa malimtan ka man
nila? Ngaa?
22nd Sun B 1
Ano ang
relihiyon?
Sa masami
ginakaangid naton ang relihiyon sa mga makita nga mga buluhaton sa pagsimba
ukon pagpangamuyo. Gani kon makita naton
ang tawo nga palasimba kag yara pirme sa simbahan nagasiling kita nga sia isa
ka relihiyoso nga tawo. Kon ang isa ka
tawo nagapangadi, naga-santo rosaryo, kag nagahimo sang mga novena, nagasiling
man kita nga sia isa ka relihiyoso nga tawo.
Subong man
gina-anggid man naton ang pagkarelihiyoso sa mga butang nga makita naton sa iya
pagkatawo kag sa iya mga huyog. Pareho
abi kon sa balay sina nga tawo may madamo nga mga imahen sang mga santos kag
mga larawan nga sagrado nagasiling kita nga relihiyoso sia nga tawo. Subong man kon sia naga-donar sa simbahan kag
nagapatindog sang mga monumento para sa Dios kag sa mga santos, ginasiling man
naton nga sia isa ka relihiyoso nga tawo.
21st Sun B 1
Isa ka adlaw may
dalagita nga luyag kontani magtabok sa dalan, sa isa ka masako nga dalan sa
diin nagasinumbali lang ang padalaganay sang mga salkyan. Pagkatapos sang madamo niya kuntani nga mga
pagtinguha nga makatabok wala gid sia makatabok. Kadamo gid sang salakyan nga
nagapaburot lang sing dalagan, waay untat untat bisan pa pedestrian lane na ang
ila ginatabok. Gani ang dalagit nga
kinapuyan na nagkadto sa isa ka tigulang nga babayi nga nagabantay sang iya mga
baligya sa kilid sang dalan. Kag didto namangkot
sia, “Lola, paano ako makatabok sa sining dalan nga tuman ka sako ang dalagan
sang mga salakyan? Ang tigulang nga
babayi nagtulok sa iya kag nagsiling, “Inday, ginhawa ka malawig, piyonga ang
imo mga mata kag maglakat patabok sa dalan.
Amo lang ina ang himoa, ginhawa ka sing malawig, piyonga ang imo mga
mata kag maglakat patabok sa dalan.
20th Sun B 2
May isa anay ka babayi nga ginpamangkot, “Manang ngaa waay ka sa simbahan, Domingo subong, ngaa waay ka nagsimba?” Nagsabat ang babayi, “Puede man ako makapangamuyo diri ngaa makadto gid ako sa simbahan?
Tuod no, puede man lang gali ako makapangamuyo
bisan diin – indi bala ang Dios bisan diin man lang, ngaa makadto gid ako sa
simbahan kada Domingo – ngaa didto gid ako mangamuyo?
Ang sabat igsakto kag sala. Igsakto tungod
kay indi gid man kinahanglan nga diri gid kita sa simbahan mangamuyo, puede man
kita makapangamuyo sa idalom sang saging, ukon sa banyo kon gusto ninyo.
Pero sala man ini nga sabat. Ngaa? Kay
ang pangamuyo nga ginapangabay sa aton sang Dios sa adlaw nga Domingo indi
lamang nga mangamuyo ako kundi mangamuyo kita sing tingob. Indi kay
magmasig-masig lang, kundi magatipon kag magpangamuyo sing tingob.Duha ka rason: Una nagatipon kita sa
pagpangamuyo sing tingob sa santos nga misa agod mabaton naton ang lawas ni
Kristo.
Monday, July 23, 2012
20th sun B - 1
Isa ka adlaw ang Dios nagpahayag sa iya katawhan nga may
linog nga matabo. Kag sa sini nga linog
ang tanan nga tubig sa mga bubon, suba kag mga busay madula kay pagasuyupon ini
tanan sang duta. Pagkatapos ang tubig
nga maggaguwa kag maga-ilig liwat sa mga suba kag mga bubon magadala sing daku
nga kahalitan sa tawo – ang tubig magahimo sa tanan nga nagainom sini nga
buang.
Siyempre sa kinaandan ang mga tawo waay namati sa Dios. Isa gid lang ang namati, ang propeta. Gani didto sa iya payag payag sa guwa sang
banwa naghanda sia para sa adlaw sang linog paagi sa pagtipon sang tubig sa mga
drum.
18th sun B - 2
May isa anay ka
tawo ang ngalan niya si Blondin. Naga-obra
sia sa circus, paagi sa pagalatay sa isa ka cable ukon ang ginatawag naton nga
tightrope walker. Isa ka malaba cable
nga nahigot sa pinakataas nga bahin sang circus pihak kag pihak, latayon ina ni
Blondin nga nagabalanse lamang. Isa ka
bes gintistingan niya ang Niagara Falls, ang isa sa pinakamataas kag pinakalaba
nga busay sa America – halin sa pihak
nga pangpang pakadto sa pihak, latayon niya.
Madamo ang naglantaw kag bisan pa makusog ang huyop sang hangin ginlatay
ini ni Blondin kag tudo gid ang pagpamalakpak sang mga tawo.
18th sun B - 1
Duha ka leksiyon. The
incapacity to look beyond oneself gikan sa aton nahauna nga balasahon, and the inability to look beyond this life,
gikan sa aton ebanghelyo.
First lesson - the incapacity
to look beyond oneself ukon self-centeredness.
Kon kaisa daw nagakatak-an na ako sang pangabuhi ko bilang
pari. Bisan problema sang iban akon pa. Sa sulod sang duha ka semana puro lang love story
ang akon ginaatubang, puro lang gugma ang problema, indi man akon kundi iya
sang iban. Kon kaisa kanami singganon,
na kay mapadasodaso ka gid da, mamay mo.
Ugaling indi ka man kasiling sina kay nagahibilibion na sia. Sa madamo kag mga nagakalainlain nga love
story nga nangin problemado nga nabati-an ko, I think isa gid lang ang nagapanginbabaw nga kawsa – ang ginatawag
naton nga self-centeredness. Ang batasan bala nga matyag ko daw ako lang
ang tawo sa bilog nga kalibutan, kag ang kalibutan daw dira na lang nagatiyog
sa akon. Hamak mo mamukaw timo tungang
gab-i kay indi ka ya katulog kag luyag mo lang magsugilanon, ukon gulpi ka lang
mapatawag. Tapos kon alang-alang gani singganon
mo lang, “abi ko love mo ko.” Sa
hunahuna ko lang, kon abu sayaf lang ako, pinugutan ta ka ulo.
17th sun B - 1
May isa anay ka tawo nga nagkadto sa kagubatan kag didto
nakita niya ang isa ka singgalong nga nabali ang iya sini tiil. Ang singglong indi makahulag kag indi
makalakat, pero bisan amo sini ang iya situwasyon, buhi pa sia kag mapagsik, magluwas
lamang sang iya nabali nga tiil. Ang
tawo natingala, paano makakaon ang singalong, kay indi sia makapangayam kay
indi gani sia makalakat? Gani tungod
sang katingala nagtener ang tawo nga nagapanago sa pagbantay kag sa pagtukib
kon ngaa buhi pa ang singglong bisan amo na sini ang iya kahimtangan.
Samtang nagahulat sia nakita sang tawo nga may nagapalapit
nga tigre sa singgalong kag samtang nagapalapit ini nakita sang tawo nga daw
may ginakagat ang ini sa iya baba. Sang
malapit na lang ang tigre sa singglong, nakita sang tawo nga ang ginadala sang
tigre sa iya baba isa ka karne sang isa ka sapat nga iya ginpatay. Kag sa daku niya nga kakibot natalupangdan
niya nga ang tigre gali amo ang nagadala sing pagkaon sa singglong – ang tigre
amo ang nagapakaon sa singglong.
16th sun B - 1
Si Papa Juan XXIII nagpa-obra anay sang isa ka building
didto sa Vatican. Ginpresentar ang plano
sa iya. Ginalantaw ini sang Santo Papa
kag pagkatapos sa pila ka minutos ginsulatan niya sa kilid sang plano, non sumus angeli nga kon sayuron indi
kami mga angheles, kag binalik ang plano sa mga architect kag ginpaliwat sa
ila. Ang mga architect nagkinarankaran
kay luwas nga indi luyag ang Santo Papa sang ila plano indi sila kahibalo kon
ano ang iya ginareklamo. Ang ila lamang
makita nga instructions sa ila amo ang mga tinaga sa Latin non sumus angeli, indi kami mga anghel. Ginbusisi nila ang plano, ginhusisa liwat,
nagdebate sila, nagbinaisay sila, pero indi sila maka-agree kon ano gid bala
ang diperensya kag kon ano ang ginareklamo sang Santo papa. Sang ulihi may isa ka architect nga lantaw
liwat sang plano kag sa hinali may nasiplatan sia nga indi sakto. Wala sing banyo ang building. Non sumus
angeli, indi kami mga anghel, nagapangihi kami – diin kami mangihi?
15th sun B - 2
May isa anay ka mataas nga ministro sang
hari nga nagbuhat sang indi kontani dapat buhaton sa atubangan sang hari,
nagtindog sia kag ginsaway ang hari , naghambal sia sang kamatuoran kag
gintudlo niya ang sala nga desisyon sang hari.
Tungod sini naginit ang ulo sang hari sa iya gani ginpaguwa sia sa iya
pagkaministro, ginparesign sia kag ginpapuli sa iya balay sa uma. Swerte lang kay wala sia ginpapatay sang
hari.
15th sun B - 1
May isa anay ka bantog nga psychiatrist nga ginahingalanan
kay Dr. Karl Menninger. Isa ka adlaw
naghatag siya sang isa ka importante nga lecture sa atubangan sang mga experto
sa psychiatry nahanungod sa mental health – sa mga balatian sa ulo. May isa didto nga nagpamangkot sa iya, “Dr.
ano ang iadvise mo nga himuon sang isa ka tawo nga nagabatyag nga daw mahulog
siya sa nervous breakdown siya?” Ang
tanan nagexpectar nga ang isabat sang bantog nga doctor amo nga magpakigkita
siya sa isa ka doctor ukon sa isa ka psychiatrist kag magpabulong. Sa baylo ang bantog nga doctor
nagsiling: Singganon mo ang imo pasyente
nga magguwa siya sa iya balay, trankahan niya sing maayo ang iya balay,
maglakat sa dalan, mangita sang tawo nga nagakinahanglan sang bulig kag himuon
niya ang tanan agud mabuligan yadtong tawo.”
14th sun B - 1
Ang aton
ebanghelyo may duha ka leksiyon.
Una, how do we react to criticisms. Ano ang aton reaksiyon panganlitan may tawo
nga magatudlo sang aton sala kag kapaltahan?
May isa anay ka
amo nga nahamtang sa ibabaw sang lubi nga nagapanghaboy sang butong sa mga
nagaalagi sa sadto nga alagyan. Ang mga
tawo nga nagalabay didto ginahaboy niya sang lubi kag panganlitan gani nga
maigo ining mga tawo naga-init ang ila ulo sa amo, nagapangakig sila sing todo
kag ginakuha nila ang lubi kag ihaboy ini liwat sa amo. May iban nga sa paghaboy nila maigo sa puno
sang lubi kag magabalik sa ila ginatindugan kag maigo nanaman sila liwat kung
kaisa sobra pa ang halit sang sa gintuga sang amo. Isa ka bes may isa ka balaan nga tawo nga nag-agi
sa sadto nga alagyan kag pareho sang iban hinaboy man siya sang amo sang bunga
sang lubi. Ang balaan nga tawo nagtulok
sa amo nga nagahulat sa ibabaw ready nga
maglumpat pangalitan ihaboy sa iya balik ang lubi sang balaan nga tawo. Apang ang balaan nga tawo nagpulot sini,
nagpungko sa kilid ginbuka niya ang butong, gin-inom ang tubig, ginkaon ang
unod, ginhimo nga yahong ang paya nga nabilin kag naglakat.
13th sun B - 1
Si Juan buringot, apang isa ka adlaw nakita siya sang iya
abyan nga masinadyahan nagapulopanihol samtang may ginatakod siya sa iya
likod. Gani ang abyan ni Juan indi
makapuggong sa pagpamangkot. “Juan, ngaa
masinadyahon ka subong nga adlaw?” Si
Juan nagsiling, “Tsansa ko na ini nga makabalos. Kay inang mango nga Pedro na, pirme ya lang
ko ginahampak sa likod – subong ari mo ay, kay gintakdan ko ang akon likod sang
dinamita agud to nga kong hampkon ya ko liwat sa likod, malupok ang dinamita
kag mawilwig gid ang iya kamot.”
May logic is Juan, sakto sia, mawilwig ang kamot ni Pedro
apang waay siya kahibalo nga maluk-ab man ang iya likod. Lesson
for the day – it is impossible to
harm another without harming yourself in the process. Ang kalain nga aton ginahatag nagapla-in man
sa aton.
12th sun B - 1
Siling nila mas madamo ka kuno sing matun-an kon ginabalikan
mo ang mga hitabo sa imo kabuhi. Mas
makabulig sa aton pagtu-on sang pagtulon-an sang kabuhi kon ginabalikan naton
kag tulukon ang mga hitabo in hindsight.
Subong nga adlaw anibersaryo sang bagyo Frank. Isa sa mga rason kon ngaa ginasulog kag
ginadumdom ang mga anibersaryo amo nga makatuon kita sang mga leksiyon sa
nagakalainlain nga mga hitabo sa aton kabuhi.
Ano ang leksiyon nga nahatag sa aton ni Frank. Una kon magbaha indi mo pagpamutson ang imo
binagtong sa karton ukon sa maleta. Ang
mas maayo kuno nga putsan amo ang garbage bag, ang medjo damol nga garbage
bag. Isulod mo tanan mo nga bayo,
ibalighot mo sing maayo ang baba sini agod indi masudlan sang tubig kag
pabay-an. Ang bentaha sini amo ang
masunod: indi mabasa ang sulod (kon
sayuron sigurado ka nga may mala ka nga bayo pananglitan yara ka na nahamtang
sa atop); nagalutaw ini, kon sayuron hapos sia guyudon sa tagahawak nga tubig,
kag kon malimtan mo ini sa imo balay sarang mo balikan kay malutaw man lang
ini; kon madalom na gid ang tubig puede mo pa mahimo nga salvavida.
9th sun B - 1
Some years ago a young man looking for work approached a
foreman of a logging crew and asked him for a job. “It depends,” replied the foreman. “Let’s see you take this one down.”
The young man stepped forward and skillfully felled a great
tree. The foreman was impressed and exclaimed, “You can start on Monday!”
Monday, Tuesday and Wednesday rolled by. Thursday afternoon the foreman approached the
young man and said, “You can pick up your paycheck on the way out today.”
Startled, the young man asked, “I thought you paid on
Fridays.”
“Normally we do,” answered the foreman, “but we’re letting
you go today because you have fallen behind.
Our daily charts show that you’ve dropped from the first place on Monday
to the last place on Wednesday.”
“But I’m a hard worker,” the young man objected. “I arrive first, leave last and I’ve even
worked through my coffee breaks!”
The foreman sensing the boy’s integrity, thought for a
minute and then asked, “Have you been sharpening your ax?”
The young man replied, “Well, no sir. I’ve been working too hard to take time.”
The wisdom of the Sabbath rest.
8th sun B - 1
Once upon a time may isa anay ka monasteryo sa
diin nagapuyo ang isa ka bantug kag balaan nga monghe. Ini nga monasteryo isa ka mapinangamuyuon nga
katilingban kag ini nga monghe amo ang huwaran sining matutom kag madalom nga
pangamuyo. Isa ka adlaw samtang
nagapangamuyo ini nga monghe ang kuring sang monasteryo nagdisturbo sa iya sa
iya pagpangadi samtang ini nagatabo-tabok sa templo sa diin sia
nagapangamuyo. Gani ining balaan nga
monghe nagtindog kag ginhidtan ang kuring sa isa ka haligi agod ini na ini
magdisturbo sa luyag magpangadi sa templo.
Pagkatapos nga sia makapangamuyo nagtindog sia kag ginbuy-an naman niya
ang kuring. Gani, amo ini ang ginbuhat
niya adlaw-adlaw. Antes sia magsugod sa
pagpangadi ginahigtan niya anay ang kuring kag ugaling magsugod sa
pagpangamuyo. Kag pagkatapos niya
pangadi buy-an naman niya ang kuring. Kada adlaw, amo ini ang iya ginabuhat kag
naglabot ini sa malawig nga mga tinuig.
Antes sila magpangadi may isa ka monghe nga may kasubong nga
responsabilidad – ang katungdanan sa paghigot sang kuring kag pagbuhi sini
pagkatapos sang pangadi.
7th sun B - 1
Sang yara ako diri
fifteen years ago naglala ang akon arthritis kag haluson ako makalakat sing
tadlong. Out of desperation nag-inom ako
kag nagpamanyos sang kon ano-ano, sa bagay nga bisan ako indi makaintiendi sang
akon baho. Imagina bala kon ano baho mo kon
nagatumar ka balunggay, sinaw-sinaw kag
iban pa nga mga dahon-dahon, kag tapos nagapamanyos ka sang ihi kag gas kag
nagapanghampol ka sang dahon sang kasla.
Ang baho ko daw kombinasyon sang banyo kag kusina. Sang ulihi may naluoy sa akon kahimtangan kag
ginpalapitan niya ako to offer some suggestions. Siling niya, “Father ikompesar bala imo sala
kay maayo ang imo balati-an, kay bal-an mo Father inang arthritis mo tuga ina
sang sala.” Sa kainit sang ulo ko. Kabatas ka na bala nga ginhawa mo na lang nga
makalakat sa sick-call, tapos kon makita niya ako nga nagakiang-kiang, ang
pamangkotanon sa ulo niya, “ay nagapiang-piang si Father, ano naman ini ayhan sala
niya man.” Sa sobra ko nga kaakig wala
ko bala sia linampusan sang stola nga ginasuksok ko. Kay ano ang buot mo silingon, nga kon may
cancer ang isa ka tawo makasasala gali sia?
Kon may diabetes ang isa ka tawo ina tungod kay may sala sia nga dapat
ikompesar? Ti ngaa ang mga drug lord
dira, ang mga nagapa-5/6 kag mga nangurakot ngaa daw kaayo man sang ila lawas
haw? Tapos nami pa ila awto, beautiful pa ila balay? Dayaon na ya, indi bala?
6th sun B - 2
Sa aton
ebanghelyo subong makita naton nga nagpalapit ang isa ka aruon kay Jesus. Sang una ang aro waay sing bulong. Ginasiling gani nga sang middle ages kon
matalupangdan nga aruon ikaw, ginadala ikaw sa simbahan kag ginamisahan sang
requiem, kag ginabenditahan nga daw patay bisan buhi ka pa. Ginatawag sila nga mga living dead. Sa tiempo ni Jesus sa pagsunod sa kasugoan ni
Moises sa aton nahauna nga balasahon mas sobra pa gid ang pagtratar sa
ila. Indi sila makapalapit sa kay bisan
sin-o. Indi gani nila matago ang ila
masakit kay ginamandu-an sila nga gisi-on ang ila bayo, indi sila manghusay
sang ila buhok kag samtang nagalakat sila masinggit sila samtang
ginatabunanannila ang ila baba “mahigko ako, mahigko ako” – agud nga bisan layo
pa sia ang mga tawo makalikaw na sa ila.
Ang mga tawo indi man makapalapit sa ila, indi lang tungod kay basi
malatnan sila, kundi tungod kay mangin ritually unclean sila – kon sayuron pa
kon makapalapit ka mga pila ka dupa sa isa ka aruon indi ka pagpasudlon sa sinagoga,
ukon sa templo kay nalatnan ikaw sang ila kahigko. Masakit na nga daan ang balati-an nga ila
ginadala pero mas masakit pa gid ang pagtratar sa ila tungod sang ila
balati-an.
6th sun B - 1
Sa piesta sang aton mahal nga Iloy sang Lourdes nagmisa ako anay
para sa mga masakiton sang St. Paul’s Hospital tungod kay yadto nga adlaw
ginakabig nga day of the sick. Damo ang
nag-attend kag nagpa-pray over bisan bal-an na gid na nila nga malas gid ako
mag-pray over kay matyag ko ang balati-an sang ginapray-over ko nagalala
tapat. Bisan gani ang indi na gid ka-iro,
maattend gid basi pa man lang maayo. Ako
naintiendihan ko gid ina. Nagkadto ako anay
sa isa ka manugbotbot sa Oton para lang mayo akon piang. Didto ko lang natalunpangdan nga may mga
dahondahon kag mga kahoy-kahoy sa tuhod ko.
May namangkot sa akon, “Fr. indi bala sala ina? “Ay inday,” siling ko lang, “kon
naexperyensiyahan mo lang kon ano kasakit sang tuhod ko, bisan ano himuon mo,
basta maayo ka lang.”
5th sun B - 3
Madamo man sang una ang gina-paobra sa akon nga waay ko gid
ginapaabot nga ma-obra ko apang waay gid ako magdumdum nga ipahimo nila ini sa
akon. Siguro nakita na ninyo ako
panganlitan naga-misa ang Obispo. Isa
ako sa mga Master of Ceremonies sang Obispo.
Ako ang nagaderejer sa mga misa niya – halin sa pagpreparar sang iya
misa, hasta sa pagtrain sang mga magaserbe sa iya misa hasta sa pa-ilis sa iya
para sa misa. Tungod kay amo ini kuno
ang akon obra ginhatag nila sa akon ang privelegio nga magpa-ilis sa Obispo
sang napatay siya. Sa nasiling ko kadamo
naman ang na-obra ko nga napilitan lang ako sa pag-obra apang waay ako
nagdumdum nga pati pailis sa patay ipaobra nila sa akon.
5th sun B - 2
Subong ang pagahambalan naman naton gugma. Sa tutuo lang natak-an na ako maghagi hambal
sang gugma. Siguro waay man nagkulang
ang mga kaparian nga naglabay diri sa paghambal sini. Matyag ko ang iban sa inyo namungol na
sini. Pero lantawa bala subong ang
nagakatabo. Siguro indi naman
kinahanglan nga isasay ko pa sa inyo kon ano ang nagakatabo diri subong sa
aton. Tam-an ka hayag nga ang nagakatabo
diri indi gid obra sang espiritu santo tungod kay indi mo makita ang gugma –
remember the fruit of the spirit is love – indi away, indi yawyawanay, indi
kahisa, indi pamigos, indi vote or gabut – gugma ang bunga sang espiritu.
Pero nagakatingala lang ako ngaa nabudlayan gid kita
maghigugma.
5th sun B - 1
I want to hit two birds with
one stone. Luyag ko ipahayag kon ngaa sa pagkadamo sang
posible ko nga assaynan diri gid ako nagtupa sa Pototan, kag ang kahulugan sang
aton mga balasahon sa isa lamang ka tira.
Pakatapos sang apat ka bulan I owe it to you nga ipahayag kon ngaa
ginassign ako diri, pero sa contexto lamang sang aton mga balasahon. Gani two birds with one stone.
Let me start by saying nga ini nga assginment waay ko ginhandum, waay ko
ginpaabot kag waay gid nagsulod sa hunahuna sang mga nag-assign sa akon. In other words panakip butas - samtang wala
pa, ikaw lang to anay.
4th sun B - 2
I would like to make a
confession. Sa bilog ko nga mga tinuig nga nag-alagad ako
diri sa catedral, sa tagsa gani nga may manuktok sa kwarto, “Father, may mga
tawo sa idalom nagapangita pari.”
Masabat ako, “ma-ano haw?” Kag
kon magsiling, “Father may na-possess kuno.” Ang akon sabat, “pangita lang iban
nga pari, ari pa ako sa banyo alang-alang gid.”
Ambot kon may naka-notar na sina, nga sa tagsa gani nga may na-possess, matabu-an
gid na nga ara ako sa banyo kag alang-alang gid.
Subong ang ebanghelyo ni San Markos nagasaysay sang, para sa
iya, ang nahauna nga milagro ni Jesus, ang pagtabog sang mala-in nga espiritu
nga naga-possess sa isa ka tawo. Ang
pamangkot, nagapati bala kita subong sa mga ginatawag nga possession, may
ginapossess gid man bala?
4th sun B - 1
Sang ginprocesion ang Birhen sang Fatima nga kuno milagrosa
nagtupa ang landong sini sa isa ka tawo nga piang, kag gulpi lang ang piang
nagtindog, naglumbayag, nagtumbo kag nagsaotsaot – ang tawo naayo sa iya
balatian. Pagkabati sini sang duha ka
piang nga nagapakilimos didto sa ulounhan lang sang ginaagyan sang prosesyon,
dayon sila nagkarankaran nga nagapalagyo sa procesion. Siling sang isa, “dali-a, ano na lang ayhan
ang matabo kung maayo kita? Ano na lang
ang aton palangabuhian.” Kag dumalagan
sila nga duha palayo sa istatwa sang mahal nga birhen.
3rd sun B - 1
May nakita ako anay nga sticker sa likod sang awto nga
nagasiling – warning teenager on the
wheel – mag-andam teenager ang nagadrive.
Ang teenage isa ka mabudlay nga mga tinuig para sa mga
ginikanan tungod kay amo ini ang tion nga nagahamtong ang kabataan. Isa ini ka bahin sang aton kabuhi nga gina-agyan
sang tanan – ang bahin sang aton kabuhi nga naga-agaw agaw ang pagkabata kag
ang pagkahamtong. Amo ini ang idad nga
makalilibog kon ano gid bala ang ila luyag – kon pabay-an mo mangakig sila, kon
pasilabtan mo mangakig man sila.
Naga-rebelde pero luyag man nga magpa-angga. They insist on being independent – as in bay-i lang ako bala. But at
the same time they also want to be dependent on you – as in “ano abi kay
waay ka di.”. Kon kaisa masiling ka “hay
amobt indi ako ka-intinde sa inyo.”
Igsakto gid ina nga obserbasyon – indi ka ka-intinede – kag indi ka
maghanggad nga ma-intiendihan mo sila kay sila mismo indi man ka-intiendi sang ila
ginabatyag. Sa nasiling ko, naga-agaw
agaw ang pagkabata kag ang pagkahamtong.
Saturday, July 21, 2012
santissima trinidad A - 2
Ang kapiestahan subong nga adlaw amo ang isa sa
pinakamabudlay nga subject nga nakuha ko mga 20 ka tuig ang nagligad. Tayan na lang ako nga wala nakapasar. Ang ngalan sang subject - de deo uno et trino
- ang nahanungod sa isa ka Dios nga may tatlo ka persona. Tayan na lang ako nga wala makapasar indi
tungod kay mango ako kundi isa ini sa pinaka-boring nga subject sa
theology. Ang isa kag isa kag isa, isa
man sa gihapon. Sa banta ko kon
i-explain ko subong kon ngaa amo sini matulugan man kamo.
May mga butang nga nagakatabo sa aton kabuhi nga indi gid
man masaysay sing tuman. May mga hitabo
nga dapat gid lang eksperyensyahan pero mabudlay isaysay. Isa sini nga butang amo ang Santisima
Trinidad. May mahangpan pa siguro kon
isaysay naton ang pagkabuhi sang kabuhi sang trinidad sang sa isaysay naton kon
ano ini.
Ang pagkabuhi sang kabuhi sang Santisima trinidad - paano
ini? Sila isa ka katilingban, kita isa
man ka katilingban. Sila nagalain-lain
kag may kinatuhay, kita amo man. Sila
nagakabuhi nga isa, kita nagatinguha nga magkabuhi man nga isa.
santissima trinidad A - 1
Subong ginsaulog naton ang kapiestahan sang Santisima
Trinidad kag sa sini nga kapiestahan ginakilala naton nga ang Dios nga aton
ginatuohan isa, apang may tatlo ka persona:
ang Amay, ang Anak kag ang Espiritu Santo. Siguro sa subong nga panahon daw waay na gid
man kinahanglan nga i-explicar pa naton kon ngaa ang isa ka Dios may tatlo ka
persona, ukon ngaa ang tatlo nangin isa.
Bahin na ini sang aton ginatuohan, kag ginakilala naton ini sa tagsa
naton ka pagpanguros.
Ining pagpanguros mga utod, gamay lamang ini nga
simbolo. Ginabuhat naton ini pila ka bes
sa isa ka adlaw. Gamay lamang ini nga
simbolo sa bagay nga kon kaisa ginapatarasakan lamang naton ang pagbuhat sini,
apang nagapakita ini sa aton nga ang tanan, nagasugod kag nagatapos sa ngalan
sang Amay kag sang Anak kag sang Espiritu Santo. Ini isa ka pagkilala nga ang isa ka
Dios, Amay, Anak kag Espiritu Santo, amo
ang ginsugoran kag amo ang katapusan sang kabuhi, sa iya mga kamot ang tanan
nagahulag kag nagakabuhi. Paagi sa iya
kita gintuga, paagi sa iya kita ginluwas kag paagi sa iya kita ginhatagan sang
bag-o nga kabuhi. Gamay ini nga simbolo
apang amo ini ang kamunuan, ang pundasyon sang tanan naton nga ginatuohan.
sto. nino A - 1
Sang nagligad nga
Lunes ginbalik ako sang obispo sa seminaryo.
Amo gani nga ang pamatyag ko subong daw isa ako ka ginapasa-pasa nga
bola. Maayo man lang kuntani kon football
ukon baseball kay daw layu-layu gawa ang pagpasa-pasa sang bola. Pero pamatyag ko subong daw pingpong ako -
halin sa catedral ginbutang ako sa seminaryo, halin sa seminaryo ginbalik ako
sa katedral, halin sa katedral ginbalik naman ako subong sa seminaryo. Masyado ka lapit. Ang iban nga pari kon magsaylo assignment,
aba ginadul-ong sang pagkalawiglawig nga caravan - kay madul-ong gid ang mga
fans. Ti akon ya wala gani duha ka
minuto nga lakat ato ka na.
corpus christi A - 1
Sa Communist China sa diin ginadumili-an ang pagpractice
sang religion may istorya sang isa ka intsik nga pari nga nagapuyo sa isa ka
banwa nga nagpakunokuno nga isa ka trabahador.
Paagi sa mga ginkasugtan nga mga sinyal, ang mga katoliko sa sina nga
lugar nakahibalo kon ano ang dapat nila buhaton kag kun diin sila makadto sa
pagpakigkita sa sini nga pari. Ang pari
magaplastar sa isa ka balaligyaan sa tienda nga nagabaligya sang habon. Paagi sa sekreto nga sinyal ang mga katoliko
magabakal sang habon kag tagaan sila sang pari sang duha ka bilog nga naputos
sang papel. Kag sa tunga sining duha ka
habon makita ang nakonsagrahan nga ostias.
Dal-on nila ini sa ila balay, magatipon ang bilog nga panimalay sa lamisa,
magapangamuyo sila sing tingob kag ginakalawat ini nga ostias.
Baptism of the Lord A - 1
May isa anay ka manggaranon nga tawo nga nang-imbitar sang
mga big shot sang iya banwa sa isa ka bangkete.
Madamo ang nag-alabot sa sadtong gab-i sa pagtambong sining madu-agon
nga sinalosalo. Didto ang congressman,
ang mayor, ang monsignor, ang mga de buena
familya, kag ang mga manggaranon nga nag-abot nga nakasakay sa ila matahum nga
mga salakyan.
Sa sadto man nga gab-i nag-ulan sing mabaskog kag gani basa
ang dalan kag madanlog. Gani, sang
pag-abot sang isa ka bisita nga nagasuksuk sang elegante kag malahalon nga
bayu, dumalagan siya sa pagpasilong pasaka sa matahum nga balay, kag sa ano man
nga dimalas nakadanlog siya kag nabulit gid sang lutak ang iya bayu, kag ang
iya nawong. Ang mga nakakita sa iya
nagkadlaw tungod sang iya kahimtangan.
Kag tungod sa dakung kahuya hana na siya kuntani nga magpauli apang
hinawiran siya sang tag-iya sang balay, “tiyoy indi ka lang magpauli. Waay na
kaso ah. Kadto ka anay sa akon
piesta.” Apang ang bisita nahuya sa iya
kahimtangan kag indi siya makabatas nga makita pa gid siya sang kadam-an kag
kadlawan. Apang ang tagbalay
nag-insistir nga magpabilin siya, kag agud indi mahuya ang iya bisita sa
pagsulod sa iya balay sa sina nga kahimtangan, waay bala nagkuha ang tagbalay
sang lutak sa dalan, ginpahid niya ini sa iya mismo nga bayu, gindamulit ang
iya guya sang higko kag hinagad uli ang iya bisita sa pagsulod. Ang duha nagsulod sa balay nga naga-uyatay
sang kamot kag ang iban nga mga bisita waay na gid nakakadlaw liwat sa kahimtangan
sadtong tawo.
34th sun A Kristo Rey - 1
Si Kristo hari. Si
Kristo ginakilala naton nga hari. Ano
ang yara kay Kristo, ukon ano ang ginakilala naton nga yara kay Kristo ngaa
ginakabig naton sia, ginakilala naton sia nga hari?
Ang hari may tatlo ka katungdanan. Una, ang hari legislative, sia ang tagahimo
sang kasugoan kag pagsulondan. Ikaduha,
si Kristo hari tungod kay sia executive, sia ang tagapagpatuman sang kasugoan,
paagi sa iya kag sa iya pamaagi ginapatuman ang mga kasugoan. Kag ikatlo si Kristo hari tungod kay sia man
ang magahukom, sa iya ang tanan may salabton.
33rd sun A - 2
Ginasiling nga si Beethoven, ang bantog kag composer, indi
kahibalo magpakigbagay sa tawo sa bagay nga wala sia gawa nagapakig-impon sa
iban, kag kon may mga social function, husto lang sia magpanimuko sa kilid kay
indi sia kahibalo magpakigsugilanon. One time, ang anak sang iya suod nga
abyan napatay. Iya sia sa gilayon ginkadtuan
sa tuyo kontani nga mapasulhay niya ang balatyagon sang iya abyan sa tunga sang
iya kasubo kag pagbakho. Apang pag-abot
niya sa balay sang iya abyan husto man lang sia magpungko sa kilid tungod indi
man sia kahibalo kon ano ang iya ihambal sa sini nga okasyon. Sang ulihi nakita niya ang isa ka piano,
tumindog sia kag nagpungko didto, kag samtang nagahilibion ang iya abyan
naghimo sia sing bag-o nga komposisyon didto mismo kag gintukar ang isa sa mga
pinakamatahum nga pisa, isa sa pinakamatahum niya nga elegy nga iya na-compose
para sa kamatayon sang anak sang iya abyan.
33rd sun A - 1
Kon ang mga fans sang NBA nagasinggit “I love this game,” ako
iya nagasinggit, “I don’t love this game.” Indi gid ako hilig sa basketball. Kadamo na ang contra ko tungod sini. Ginahalin ko ya ang channel kung nagalantaw
sila sang basketball kag mangita sang iban. Ugaling pierdi gid ako - tanan nga mga naupod
ko nga mga pari sa convento nanami-an sini nga hampang. Waay gid ako may mahimo. Gani kon makita ninyo ako nga nagalagawlagaw
sa plaza nga gab-i na, sigurado nagalantaw na to sila sa ibabaw sang
basketball. I don’t love this game.
Ngaa ginsaysay ko ini.
Kagab-i sang ginbasa ko ang aton ebanghelyo subong nahanungod sa mga
talento kag abilidad nga ginhatag sang Dios sa aton, nadumduman ko ini nga
hampang kag nakapamangkot ako: ngaa waay
ko gid ini naappreciar. Kahapos sini nga
hampang - madamo nga training ang puede ko maintrahan halin sang elementary
hasta high school, pero ngaa pinabay-an ko yadto nga mga oportunidad. Indi man ako putot, makawaras man ako kag
makapaniko katulad ni Jawo. Makadalagan
man ako sing madasig basta may nagalagas lang sa akon, napamatud-an ko ini sang
ginlagas ako sang ido. Kagab-i natalupangdan
kon ngaa waay ko nadevelop ini nga abilidad.
May duha ka rason.
Una halin sang una isa ini sa mga butang nga waay ko gid
ginrisgohan. Sang gina-train kami
hinadlukan ako. Waay ako nag-intra. Nahadlok ako nga masiko, naghadlok ako nga
makadasma, nahadlok ako nga mamumo ang akon guya sa salog. Naghadlok ako nga magrisgo sang akon
kaugalingon para sa sini nga hampang.
32nd sun A - 2
Foolish virgins - ang translation diri buang-buang
nga mga dalaga, diminutive noun sang buang - dugang dugangan mo lang gamay,
buang na. Indi gid man ini sila siguro
buang-buang gid ah - siguro dula lang puede na - dula nga mga dalaga, waay sila
ka prekatar. Sa mga pamatan-on subong ang
ila expression sini amo sini - knock knock
- hello there - kon sayuron
dula ka - dula ka sa istorya, la-in imo sugpon sa istorya, lain ang imo
paghangop, namuragmuragan - dula.
For example: may isa anay ka tatay. Ginatudluan niya ang iya anak sang iya
assignment. “Tay tay ano gani ang
escalator a?” “Toto ang escalator amo
ina ang hagdan nga automatic nagasaka ukon nagapanaog - hagdan nga indi ka na
kinahanglan nga magtikang.” Tango tango ang bata: “Ti tay ano na ya gani ang elevator.” “Anak ang elevator amo na ya ang gamay nga
kwarto nga nagapasaka panaog automatic - masulod ka lang dira, matindog lang
puede ka na ka saka ukon ka panaog, sa first floor sa second floor.” Ahh siling sang bata - “ti tay ano na iya ang
calculator.” Nanumdum ang tatay “calculator,
ambot ‘to ah, ano abi kay waay pa ako ka agi sakay sa calculator.” Sakay sa calculator - Knock knock - namuragmuragan, waay ka prekatar
- dula.
32nd sun A - 1
Meanings can be explained sometimes by their opposite. Luyag nyo mahibaluan kung ano ang kahulugan
sang foolish bridesmaid lantawon naton kung ano ang wise bridesmaids. Ang
opposite sang foolish virgins amo ang
wise virgins – ang opposite sang
buang buang, sa hiligaynon nga translation is mainandamon. Wise means mainandamon. Kag amo ini ang luyag ko nga pamalandongan –
ang pamatasan sang mainandamon nga mga babayi.
Mainandamon. Katahom ini nga
translation tungod kay nagahatag ini sa aton sang matuod nga kahulugan sang
kaalam. It means that in the gospel to be wise is to be prepared. To be all wise is to be always prepared -
sa simple nga tinaga ang matuod nga maalam amo ang maayo nga boy scout ukon girl scout - laging handa.
31st sun A - 1
Madamo na siguro ang ekperyensiya ninyo sa pagpa-kodak, kon
ano ang pagbalhin sang imo dagway tungod sang kodak. Kami nga mga pari may ekperyensiya man.
Isa ka bes pagkatapos sang misa sa patay kag tion na sa
pagpakodak, ang asawa sang namatay nagaharayaon sa atubangan sang lungon, indi
lamang ordinaryo nga hiribion kundi wild
gid kaayo - “Mando, Mando, indi kami
pagbayai . . .” Sa hinali nagsinggit ang potograper - “ok ready ready” - untat
siya hibi - nag-posing, nag-smile - click . . . nagflash “tapos” - singgit
naman siya . . . “Mando, Mando, indi kami pagbaya-i.” “Isa pa isa pa.” Posing naman siya, smile . . . click “Mando
mando.” Bilib na ako sa kodak, indi
lamang punggod ang makuha niya sa imo guya, pati ang imo emosyon mailisan niya.
31st sun A - 1
Buwas may klase na naman.
Ang pagiskwela ginakabig sang kalabanan nga tam-an gid ka
importante. Bisan mahal ginatinguhaan
gid naton nga makabenepisyo ang aton kabataan paagi sa pag-iskwela. Tungod kay ini importante kaayo luyag ko
subong mag-advertise sa inyo sang isa ka sahi sang iskwelahan - competinsiya sa
madre. Ini nga iskwelahan waay
bayad. Ini nga iskwelahan waay schedule,
bisan san-o lang nga luyag mo magtuon.
Sa sini nga iskwelahan indi ka na kinahanglan magpliti sa tricycle. Bukas ini 24 hours a day, bukas ini bisan
diin, kag makatuon ikaw bisan yara ka sa imo balay, o sa imo balaligyaan, ukon
sa imo uma. Ini nga iskwelahan garantisado nga maayo. Ang imo matun-an makabulig sa imo indi lamang
sa pagpangita sing trabaho because this
school will teach you not just how to make a living, but how to live your life.
Ang ngalan sang iskwelahan: the School of Jesus. Subong ang aton Ginoo naga-agda sa aton nga
magtuon sa iya iskwelahan, agud nga kita mangin mapainuboson - kay ang
nagapaubos sang iya kaugalingon pagapataason, apang ang nagapakataas sang iya
kaugalingon pagapauboson.
30th sun A - 3
Manunudlo, ano bala ang labing daku nga sugo sa
Kasugoan? Sa ebanghelyo ni San Mateo nga
bag-o lang gid naton ginbasa ini ginpamangkot sa tuyo nga magdakupdakup kay
Jesus. Apang sa ebanghelyo ni San Markos
kag ni San Lucas ini isa ka sinsero nga pamangkutanon sang isa ka disipulo sa
isa ka manunudlo sa tuyo nga magiyahan. In any case the question is a valid and
pressing question, what commandment in the law is the greatest? Ano ang labing daku nga sugo sa kasugoan?
Nagakadapat gid man ini nga sabton tungod kay ang mga Hudiyo
sa panahon ni Jesus may 613 ka mga kasugoan nga dapat ipatuman sa ila matag-adlaw
nga kabuhi. Sa pagkadamo nga mga
kasugoan, sa pagkadamo nga mga sulondon halin sa pagpaninlo sang tasa kag
pinggan tubtub sa pagpanguma; halin sa pagpamata tubtob sa paglubong; halin sa
pagbaligya kag lakip man ang pagbakal kag pagtago. To be a Jew in Jesus’ time you have to keep
in mind 613 laws and regulations that govern in detail your daily, weekly,
monthly and yearly routine. Sa malip-ot nga
pulong, mabudlay ang kabuhi para sa isa ka hudiyo, ilabi na gid para sa sadtong
luyag magmangin himpit sa mata sa Dios.
Gani posible nga diri nagahalin ang pamangkot sang isa nga luyag
magpahamuot sa Dios pero nakakilala man nga indi niya mapatuman ang tanan nga
detalye nga ginapahimo sa iya - gani sa sining 613 ka mga kasuguan, ano gid
bala ang labing daku nga sugo? Ano gid
bala sini sa ila ang labing importante? Ano
gid bala sa ila ang dapat ko unahon? Ano
gid bala sa ila ang labaw sang sa tanan?
30th sun A - 2
Gugma na naman ang topiko sang aton mga balasahon. Kon natak-an na kamo magpamati sini, indi
kamo magkabalaka kay natak-an naman ako maghagi hambal sini.
Ginasiling nga si San Juan apostol amo lang ang apostol nga
wala mapatay nga martyr. Napatay sia tungod sang katigulangon. Ginasiling nga sang tigulang na sia kag
maluya, ang mga tawo nagadala sa iya sa simbahan nga ginakarga sa stretcher,
kay daw sa ano bala nga sia na lang ang buhi sa mga malapit kay Jesus kag luyag
gid sang mga tawo nga makapamati sa isa ka witness. Ang mga tawo magadugok gid sa pagpamati sa
iya. Sang ulihi natalupangdan nila nga
amo man sa gihapon ang iya mensahe – maghigugmaanay kamo (3X). Kapila na niya ini suliton, kada hambal niya
- maghigugmaanay kamo. Sang ulihi
natak-an na ang mga tawo kag nagsiling sila – Juan isli naman ang imo sermon,
hatagi naman kami sang bulubag-o nga mga ginsiling ni Kristo – pirme lang
gugma, gugma, gugma. Apang si San Juan
naglungolungo lang kag nagsiling – amo lang gid ina ang luyag nga ibilin ni
Kristo sa aton kay amo man lang ina ang kaundan sang tanan nga iya gintudlo –
maghigugmaanay kamo.
30th sun A - 1
Gugma na naman ang topiko sang aton mga balasahon. Sulit sulit - gugma nga gugma - bal-an ta na
ini, indi bala? Pero ngaa nabudlayan gid
kita maghigugma? Gani subong imbes nga
pagahambalan naton ang pagkakinahanglanon sang gugma, hambalan naton kon ngaa
nabudlayan kita sa paghigugma, agud masunod naton ang ginakratola sang army
dira sa bangga pakadto sa Dingle “bawasan ang salita, dagdagan ang gawa.”
Sugdan naton. Kalabanan
sa aton diri nagalantaw sang Marimar.
Usaron naton ina sa aton pagpamalandong sang aton mga balasahon paagi sa
pagsabat sang pamangkot - ngaa nabudlayan si Sergio maghigugma kay Marimar,
ukon ngaa nabudlayan si Marimar magpabutyag sang iya paghigugma kay Sergio? Kag sa aton pagsabat sini mamangkot kita sa
aton kaugalingon: may kaangid bala ang
akon pamatasan sa ila sa bagay nga nabudlayan man ako subong maghigugma?
Una nga kabudlayan: ano gid bala ang ginsuguran sang ila
gamo - ano gid bala ang naghatag sa ila sang kagamo sa ila paghigugmaanay. Amo ini:
indi siya katulad naton - she is not like us. Si Sergio haciendero, si Marimar sang una
imol. She is not like us. Ngaa kabudlay sa aton maghigugma sa aton
isigkatawo - because she or he is not like us.
Muchacha siya, amo ako - taga-uma siya, taga-ciudad ako; imol siya
manggaranon ako; taga-PCAS siya taga CIC ako; uli-anon siya, maayo pa ang pinsar
ko; maalam ako, mango siya; buki siya ako iya decente; makasasala siya
sulosantoson ako; never heard ang iya apellyedo ako de buena familya, indi
magsanto ang amon paminsaron. He is not
like me.
Apang sa aton nahauna nga balasahon ang Ginuo nagsiling
higugmaa ang mga dumuluong - ang mga lain sang sa imo. Ngaa? Subong
nga semana makadto kita tanan sa patyo.
Husisaa ninyo ang ngalan sa mga lapida - mga politiko, mga pamilya nga sang
buhi sila indi gani makatulokay kag indi makapalapit sa isa kag isa - pero subong inguday na sila sa isa ka
ectarya nga lote - kon makahulag sila puede gani sila makakuhitay. Lantawa ninyo ang diperensiya sang tul-an ni
Dona Pura kag ni Meling nga iya muchacha - himutadi, busisi-a, may kinala-in
bala? Apang ngaa ginatugutan naton ang
panghunahuna nga lain siya sang sa akon nga maga-upang sa aton sa paghigugma,
kon waay man lang gali sing kinalain sa isa kag isa?
29th sun A - 1
There is this book called A
Man for all Seasons. This book tells the
life story of an English martyr named St. Thomas More. St. Thomas More and King Henry the VIII, the
kign of England, were very good friends, sa bagay nga ginhimo gani siya nga
Chancellor sang hari, ukon sa aton pa subong Executive Secretary sang
hari. However trouble came when Henry
VIII, who was married in the church asked the Pope that he be divorced from his
wife Catherine . The pope however would
not permit him because he could not find any reason why and also to defend the
sanctity of marriage. Nangakig ang Hari kag sa iya ka-ugot
binulagan niya ang iya asawa kag nagpakasal naman sa isa.
28th sun A - 2
Ang aton Ginoo nagkomparar sang
ginharian sang Dios sa isa ka punsyon sang kasal – isa ka malipayon kag masadya
nga pagtililipon sang katawohan sang Dios.
Ano ang ara sa punsyon sang kasal, ngaa
ginkaangid ini ni Jesus sa ginharian sang Dios?
Ang pinakaulihi ko nga attend sa
punsyon sang kasal natabo mga onse na ka tuig ang nagligad, pero amo yadto nga
kasal nga indi ko gid malimtan. Kon si Prince Charles may
Royal Wedding, naka-attend ako anay sang rural wedding. Pagkatapos sang misa ginpalakat kami sa
pagkalayo nga lalaktaon nga nagalataylatay sa mga kakahunan sa tunga sang
kaumahan. Kag katahom tulukon kay ang
tanan nagasaya, pati ako, kay nagasutana ako, kag nagabulubalanse sa kahon
samtang ginahuyop sang mabaskog nga hangin ang amon mga bayo. Sa isa ka bahin sang amon lalakton ang tanan
nag-uba sang amon mga sapatos kay nagadanlog na gid ang kahon. Amo to ang ulihi ko nga attend sang reception
sa kasal indi tungod kay kasubong sadto ang akon eksperyensiya, kundi tungod
kay ang tanan nagdumdom nga ako ang pinaka-importante nila nga bisita kay wala
gid sila kuno nakakita nga ang isa ka pari nagpamunsyon sa kasal – gani
pinasahi gid ini. Tungod sina
ginpapungko nila ako sa tunga gid sang presidential table, ang nobya ara sa
akon wala kag ang nobyo yara sa akon tuo.
Sa sobra ko nga kahuya indi na ako kapaningaon. Pero amo to ang pinakasadya. Ang bilog nga baryo yadto didto, halin sa
pinakabata nga ginakungkong sang iya nanay hasta sa pinakatigulang. Sa banta ko pati ido kag kuring ato man to. Sa mga kasal naton diri sa siyudad indi mo na
makita inang sahi sang pagupdanay – ang kasadya sang pag-updanay.
28th sun A - 1
May isa anay ka pari kag nagsugid sini. Nagamisa sia. Sa tion na sang pagbasa sang mga balasahon,
ang manugbasa nagtindog nga daw ginakulbaan kag nagkadto sa pulpito. Nagsiling siya, “Balasahon gikan sa sulat ni San Pablo sa mga
taga-Corito.” Na shock ang pari kay
imbes ang Corinto, nahimo na lang nga Corito.
Gani nagsinggit siya sa manugbasa - “kulang, kulang.” Ang manugbasa nga ginkulbaan na gid tapat nagsiling
“Mga untod” - gindugangan niya sang n
ang utod imbes sang Corito.
May isa anay ka pari nga pagkatapos sang malawig nga supot
supot nakabakal sang salakyan nga 4X4.
Sa likod sining nagabanaag nga salakyan may na-imprinta nga 4X4 - 4 ekis
kag 4. Ginparking niya ini sa ciudad kag
ginbayaan. Pagbalik niya ang iya
salakyan may agi na sang lansang. Sa kilid
sang sulat nga 4X4 ginsulatan sang bata nga bag-o lang siguro makatuon
magmultiply, sang equals 16. Namula ang
pari sa kaakig. Gani gindala niya sa talyer kag ginpapintahan liwat. Kag agud to nga indi na maliwat nga masulatan,
ginpapintahan na gid niya 4X4=16. Siling
niya - “indi na ni pagkuritan kay ginbutangan ko na gid sang answer.” Isa ka adlaw ginpark naman niya liwat sa
ciudad kag sa pagbalik niya nabuy-an niya ang iya dala sa kakibot. Sa kilid sang ginpapintahan niya nga 4X4=16
may agi liwat sang lansang nga sinulat sang bata - may check nga kon sayuron
sakto ang sabat kag sa ibabaw may sulat nga VG kon sayuron very good kay
nahibaluan ni father ang answer.
Ngaa ginasugid ko ini?
Mga utod, mga samples of joy ini sa amon pagkapari, tungod kay sang
nagligad may nabati-an ako nga nagmuno nga kaluluoy man kuno kami nga mga pari
kay waay kami sing pangalipayan. Mga
utod, kon indi kami malipayon pues isa ina ka indikasyon nga waay kami
nagasunod kay Kristo - kay ang pangagda ni Kristo suno sa ebanghelyo isa ka
pangagda sa punsiyon, isa ka panganda sa pagkinalipay. Gani ang pagsunod kay Kristo isa ka malipayon
nga pagsunod. Tandaan naton ini mga
utod, bisan anano ang estado sang aton pangabuhi, kon pirme lang kita
nagapamurogso, ukon nagapanghayhay tungod sang mga problema, kon pirme lang
nagasarampok ang aton kilay tungod sang ka-ugot kag tungod sang mga sayup nga
aton nakita sa iban, then we have to
re-examine again our Christian life - tungod kay kon indi kita sa masami malipayon
basi la-in ang aton ginasunod, kag la-in ang aton gina-agyan, kay ang pagsunod
kay Kristo malipayon nga pagsunod, kay ang iya pang-agda sa aton, isa ka
pang-agda indi sa paghagi ugtas kundi sa isa ka punsiyon - sa isa ka malipayon
nga kabuhi.
27t sun A - 2
Sa palaangiran ni Jesus sa aton ebanghelyo
ginapahayag sa aton kon paano ang Dios magtratar sa aton. How does God deal with us?
Apat ka punto sa istorya sang aton Ginoo.
Una nga bahin sang istorya - may isa ka tag-iya sang
talamnan nga nagpatanom sang ubas. Iya ini ginkudalan palibot, nagpakutkot sia
sing buho para pulogaan sang ubas kag nagpatindog sia sing mataas nga
balantayan.
Ang una nga mga dinalan nagapakita nga ginhanda sang Dios
ang tanan – we were not as it were with nothing – sa pagkamatuod we had
everything kay sia maalwan kag matinatapon.
Ginhatag niya ang kalibutan, ginhatagan kita sing kakahuyan, sang maayo
kag mapinatubason nga duta, gintagaan kita sing adlaw, sang bulan, sang mga
kasapatan, sang dagat, sang mga nagakalainlain nga isda. Labaw diri ginhatagan niya kita sing kaalam,
sing ihibalo agod mapatahum naton ang iya ginsugdan, kaalam nga nagpahapos sang
aton palangabuhian kag nagpaanyag pa gid sang aton kabuhi. Sa aton panimalay ginhatagan niya kita sang
aton kinahanglanon, sa kalabanan sa aton ginhatagan kita sing ginikanan nga
mapisan kag mainunungon. Sa kalabanan sa aton, siguro indi gid man damo gid nga
mga pagkabutan, pero bastante agod magkabuhi kita sing nagakaigo. Sa aton
pungsod ginhatag sa aton ang demokrasya kag kahilwayan. Para sa aton kalag ginhatag niya sa aton ang
pagtuo, ang pagka-relihiyoso naton as a people, ginhatag niya ang simbahan,
makasimba kita, makapangamuyo kita nga wala sing sablag, ginhatag niya ang mga
sakramento nga nagasagod sang aton kalag.
27th sun A - 1
Sang una antes nga nag-abot ang moderno nga mga puerto ukon
dulungkaan sang barko, ang mga marinero may ginagamit nga tinaga nga latin sa
ila pagdungka - ob portu. Ob portu -
nagakahulugan nga ang barko nga yara sa tunga sang lawod nagahulat nga
makadungka - nagahulat nga magtaob agud makadungka sila sa higad.
Tungod kay waay sing dulungkaan sang una pareho subong nga
bisan ano ka lang oras makadungka, kag waay man sing kalendaryo sa diin
mahibaloan nila kon san-o ang taob kag ang hunas - naga-ob portu sila - may isa nga nagabantay kon san-o na ang
taob. Ginabantayan gid ina sing
maayo. Kag kon magtaob na gani, insigida
man sila nga magahulag kag magdungka. Insigida. Indi ini mapaligaran, indi ini matulogtulogan,
kay kon pabuyanbuyan nila ini, magahulat naman sila sa masunod nga pagtaob kag
ugaling makadungka.
26th sun A - 1
Sang ginsugo sang Amay ang iya ikaduha nga anak sa pagkadto
sa ila uma - nagsiling siya - yes sir - makadto ako - apang waay sia
nagkadto. Sa aton panahon ini nga
hitabo, may kaangid sa sini nga istorya.
May isa anay ka mag-iloy nga may tiangge. Isa ka gab-i sang nagapanira na sila sang ila
balaligyaan - ang nanay nga yara sa ibabaw sang balay namangkot sa iya bata nga
babayi nga nagapanghimos pa sa ila nga tiangge.
Tecla, nagsinggit ang nanay - nasimponan mo na sang tubig ang
langgaw. Huo Nay, sabat sang bata. Tecla, nabuhinan mo na sing duha ka kutsarita
ang isa ka kilo nga kalamay? Huo Nay,
nabuhinan ko na. Tecla, nasimponan mo na
sing tunga sa baso sang tubig ang isa ka galon nga patis. Ari na nay, ginabuhat
ko pa. Ti Tecla dali dali-a man da kay
marosaryo pa kita.
Lesson number one: it is easy to say yes to God while in
reality we are saying no.
24th sun A - 1
Ang ebanghelyo karon nga adlaw nagasaysay sang pagpatawaray;
nga magtuon kita sa pagpatawad, indi lang sing maka-pito ka beses kundi sitenta
ka pito ka beses nga kon sayuron mapatawaray kita pirme.
Kahapos magsiling “ginapatawad ta ikaw, ginpatawad ko na
sia.” Apang ano gid bala ang
pagpatawad? Ano gid bala ang balatyagon
nga dala kag dulot sang pagpatawad kag sang ginpatawad? Ano gid bala ang kinaiya sang ginatawag nga
pagpatawaray? Importante nga mahibaloan
naton kon ano gid man bala ang pagpatawad, agod mahibal-an naton kon nakapatawad
gid man bala kita ukon wala.
Ang pagpatawad may tatlo ka kinaiya ukon characteristics.
23rd sun A - 3
Ang aton ginbasa bag-o gid lang isa sa mga matahum nga mga
dinalan sa ebanghelyo. Ngaa
matahum?
Ini nga ebanghelyo nagapakita sa aton nga isa sa mga
ginapaabot ni Jesus pananglitan nga bayaan na niya kita amo nga maga-ilirinaway
gid kita. Sa sini nga ebanghelyo
ginhatagan niya kita sang isa ka pamaagi agod solbaron naton ang aton mga
paglainay sing buot, ang aton pagbina-isay, pagsinuyaay, pagirinaway. Sa iban nga bahin sang ebanghelyo si Jesus
husto lang nga manghakroy kag magpangadi nga nagasiling - pa-isaha sila Amay,
subong nga ako kag ikaw isa. Gani kon
amo ini ang ginpanghambal ni Jesus, ano pa abi ang ginapaabot niya. Indi ma sia siguro magpangamuyo nga
maghiliusa kita kon nahugpong na man lang kita?
Indi man sia siguro mag-usik sang iya tiempo nga sermonan ang iya mga
gintutun-an sang pamaagi sa pagpatawad kon nagahirupay na man lang kita? Ang punto amo nga may away, may pagbinaisay,
may wala sing sapakanay, may suyaay, may dinumtanay sa aton katilingban. Kag indi lang nga natabo na ining mga
pagilinaway, indi lang kay nagakatabo ini subong, kundi paabuton naton nga
padayon ini nga matabo samtang buhi pa kita diri sa duta. The point is we cannot avoid conflicts, we
will always have conflicts even among the very religious among us . . . bisan
pari ukon madre pa kita.
23rd sun A - 2
Sang buhi pa si tatay ko, nadumdoman ko kastrikto gid ina sa
iya sa bagay nga madescribe mo sia nga daw kamahal sang iya yuhom. (Daw ako gid no?) Kon mahinahina ka lang sing dungan, makasiling ka nga kabudlay
sa iya i-approach. Abi ko, asta sa
katapusan amo na gid to sia. Pero isa ka
adlaw nag-abot ang una nga apo. Dayon
ginsundan sang isa pa gid, kag dayon sang isa pa gid. Sang ulihi nanotisyahan ko nga naglain na ang
tanan – kahibalo man sia gali mag-ulit sa kabataan, kahibalo man sia gali magdugsing,
magyamuhat kag maglibang. Kon kaisa
ginahungod nila nga pa-ugtasan sia, pero nanotisyahan ko man nga daw uyon ya
man nga pa-ugtason sia.
Kon kaisa hanga kita sa mga tawo nga
makabig naton mga self-made person. On their own ginpatindog nila
ang ila negosyo halin sa wala. On their
own ginpaisa nila ang nagabulublag nga kon paminsaron mo daw indi masarangan. On their own, nagmato-mato sila agod mahuman
ang isa ka lifetime achievement. Amo ini
ang panglantaw naton sa mga baganihan naton,
kag sa simbahan amo man ini nga panan-aw naton sa mga santos – daw sila
lang pero nasarangan nila. Grabe sila,
hanga kita. Pero kon lantawon mo sing maid-id, indi gid man kita makasiling
ukon makaclaim nga kita lang gid ang may kahimu-an sina, kita lang gid ang
nakasarang sina. Wala sa aton
makasiling sina. Bisan si Manny Pacquiao
indi makasiling nga tungod sang iya lang gid paninguha kag panikasog nga
nadab-ot niya ini nga titulo. Dumdoma
ara dira sa likod niya sa nanay niya, si Aling Dionesia, ang asawa niya, ang
coach kag makasiling kita ang bilog nga mga pilipino. Kon indi kasubong sini ang aton interes kag
ang aton pagsuporta siguro indi man gid na sia magtinguha kasubong sang
pagtinguha niya subong. Ang negosyo nga
ginpundar mo halin sa wala kag nagsobra ka dakusubong indi man magkasubong sina
kon wala ang linibo nga mga tinawo nga nagsuporta sa imo.
Subscribe to:
Posts (Atom)