30th sun B 2

May isa anay ka tawo nga nadula ang iya wasay. Nagsuspitsa siya nga kinawat ini ni Juan, ang iya kaingod.  Sugod sadto makita lang niya si Juan para sa iya nagaklaro nga nagaklaro ahat ang iya suspitsa, nga siya gid ang nagkawat sang iya wasay.  Suno sa iya panan-awan bisan ang panglakat ni Juan daw iya gid sang isa ka makawat.  Manuloktulok si Juan daw may ginatago siya.  Kon maglabay lang si Juan daw nagalikaw siya.  Para sa sadto nga tawo ang tanan nga hulag ni Juan daw hulag gid sang isa ka regular nga makawat.  “Ho, lantawa bala,” siling niya sa iya asawa, “bisan sa panglakat ya pa lang kag sa iya panulok bal-an mo gid nga makawat.”

Nagligad ang pila ka adlaw, samtang nagalakatlakat yadtong tawo nakita niya ang iya wasay, didto man lang gali sa puno sang kawayan.  “Ay,” siling niya, “abi ko anay kinawat ni Juan.”  Kag ang katalanhaga amo nga sugod sadto naglain naman ang iya panan-awan kay Juan – ang panglakat ni Juan indi na panglakat sang isa ka makawat, ang panulok ni Juan indi na panulok sang isa nga daw may ginatago, ang iya paglabay daw ka normal na man lang.

Ngaa ayhan – naglain bala si Juan ukon naglain lang bala ang panan-awan niya kay Juan?

Sa masami amo ini ang nagakatabo.  Kon ano ang yara sa pinsar ta, amo na ang aton makita, indi bala.  We project whatever prejudices we have with the person. Kon ano ang luyag naton nga makita sa isa, amo gid man ina ang makita naton sa iya.  Lantawa bala bisan panglakat niya daw makawat gid.  What you think is what you see.

Just an example, may naghutik sa imo . . . hoy ang imo bana may kerida – what happens next.  Tanan nga hulag sang bana mo suspitsahan mo na – kon malipat siya sang birthday mo masiling ka “may kirida gid ni siya mo – indi na siya kadumdum sang birthday ko.” Kong dal-an ka niya sang roses sa birthday mo masiling ka naman, “matyag ko ginabawibawi ya lang ni mo, para indi mahalata nga may kirida siya, abi ya malutsan niya ako.”  Pero basi tuod nalipat gid man sia sang birthday mo.  Ukon basi tuod nga feeling romantic gid sia sang nadumduman niya ang birthday mo ano pa nagdala siya bulak.  Pero anhon mo pa, judgment has been made, the verdict has been given and prejudice has won the day. Kon ano ang yara sa pinsar ta, amo na ang aton makita.  Kon ano ang luyag naton nga makita sa iya, amo ina ang makita naton.  Lantawa bala ang panglakat niya ho daw makawat gid. 

Why am I talking about prejudice when the gospel is about humility in prayer?

When the pharisee came up the temple he separated himself from the rest physically.  He set himself apart from the rest.  And not only that in his prayer he set himself further apart from the rest, he thought himself better than the rest, he thought himself righteousness than the rest and to cap it all he said I am not like this tax collector.  He separated himself all because of prejudice, all because of a deep seated bias . . . Basta manugsukot sang buwis makasasala na siya.  Basta manugsukot sang buwis waay waay na sia sa atubangan sang Dios.  But can one be condemned in another man’s prayers just because he is not as religious as the pharisee.  Kay indi gali pareho sa iya, waay waay siya.  Kay indi gali makatupong sa iya, pigado sia. Prejudice. The gospel of Luke is so particular about people who create prejudices and make judgments to the exclusion of one.  Ngaa? Because for Luke Jesus came not to exclude but to embrace all men and women.  And to be prejudiced, to be biased is a way of excluding.  Amo ina kon ngaa sa gospel ni St Luke ang waay mo ginaexpectar nga dayawon amo ang ginadayaw niya, gindayaw niya ang makasasala, ang mga babayi, ang mga imol, ang mga gentil, ang mga ginatabog sang sociedad – sinuli tanan ni St. Luke.  Why because Christ came to embrace everyone.  There is no one who is excluded.  Thus a prejudiced mind has no place in the Christian community because a prejudiced mind will destroy the unity of the community.

Many times we hear people say. . . Hay amo gid man na siya.  Siya na ang black sheep sang amon pamilya.  Ano abi kay nagdaku sa tienda.  Often times we hear ourselves say, Ang mga pamatan-on subong waay waay na gid. Ina nga baryo waay waay gid na. Ina nga sahi sang plano waay pulos, Ako lang sakto, ako lang ang matarong, ako lang ang pamatii kay nagaminango ka, kagago ka, binuang, waay pulos nga bata..  With this environment and attitude can a community grow, can an individual grow?

Sang nagligad nga biernes may nagguwa sa TV nga sine To Sir with love.  Ini istorya sang isa ka supervisor nga nagretire kag nagbalik liwat sa pagtudlo sa classroom sa high school sa ciudad.  Ang iya gintudluan section H – ang pinakaulihi nga section sa diin ang tanan nga reject gintipon.  Indi siya kontani pagpatudluon didto kay siling sang principal basi indi maduha-an ka bulan mabuno ikaw.  But anyway to make the long story short indi nila siya mapapati nga ang iya mga istudyante amo ang basura sang iskwelahan – sa baylo he made his students believe that they are respectable, that they are somebody and they can be somebody.  He inspired them, he encouraged them, gani ang mga bastos nagtarong, ang mga waay pag-asa may matahum liwat nga panan-awan sa ila kabuhi – ginhatagan sila sang inspirasyon, ginpapati liwat sila sa ila kaugalingon kag sa ila posible nga mabuhat.

Ang ginahambal sang gospel naton kag sang sining istorya amo nga there are many people around us who need someone to believe in them, to encourage them and build them, rather than tear them down or frame them up in our prejudiced and biased minds.  This is why Jesus came – he came to tell us who we really are and what we can become, he came to tell us that we are lovable, we are good, we are God’s children.

Ang aton pangamuyo sa isa kag isa amo sini:  May we serve each other better by becoming an inspiration to one another – rather than become condemning.  May we become persons who can encourage and build up one another in the Lord.