22nd Sun B 1

Ano ang relihiyon? 

Sa masami ginakaangid naton ang relihiyon sa mga makita nga mga buluhaton sa pagsimba ukon pagpangamuyo.  Gani kon makita naton ang tawo nga palasimba kag yara pirme sa simbahan nagasiling kita nga sia isa ka relihiyoso nga tawo.  Kon ang isa ka tawo nagapangadi, naga-santo rosaryo, kag nagahimo sang mga novena, nagasiling man kita nga sia isa ka relihiyoso nga tawo.

Subong man gina-anggid man naton ang pagkarelihiyoso sa mga butang nga makita naton sa iya pagkatawo kag sa iya mga huyog.  Pareho abi kon sa balay sina nga tawo may madamo nga mga imahen sang mga santos kag mga larawan nga sagrado nagasiling kita nga relihiyoso sia nga tawo.  Subong man kon sia naga-donar sa simbahan kag nagapatindog sang mga monumento para sa Dios kag sa mga santos, ginasiling man naton nga sia isa ka relihiyoso nga tawo.

Ginakaanggid man naton ang pagkarelihiyoso sa masami gina-updan sina nga tawo.  Gani kon barkada sia sang pari, relihiyoso sia nga tawo.  Kon CWL sia ukon Couples, relihiyoso sia nga tawo.

Sa masami amo ini ang aton panglantaw – ang panglantaw nga nabase lamang sa aton makita ukon sa mga butang ukon mga tawo sa palibot sina nga tawo.  Igsakto man ini nga panglantaw apang indi lamang naton ini masandig sa sini lang nga panglantaw.  Kon sa aton pa ang aton panglantaw kulang, ang aton paghangop kon ano ang isa ka relihiyoso nga tawo kulang, kay ang aton sa masami nga pag-intiendi sang relihiyon tam-an gid kakulang. 

Ang aton ebanghelyo nagakompleto sang aton panan-aw.  Si Jesus wala nagpakalain sang mga tradisyon kag mga ritwal nga makita sa isa ka Hudiyo.  Wala sia nagsiling nga malain ang magpanghugas sang kamot kag sang mga tasa.  Bahin ini sang ila pagkarelihiyoso kag gani ginatahud ini sang aton Ginoo kay amo ini ang tanda nga makita sang isa nga nagatinguha nga magmangin isa ka diosnon nga tawo. 

Sa baylo si Jesus nagatudlo sa aton sang duha ka butang.

Una, importante kaayo nga aton nahangpan kag aton ginakabuhi ang espiritu sang aton mga ritwal.  Duha ka importante nga tinaga ang bag-o lang nakon namitlang – nahangpan kag ginakabuhi ang ritwal.  Ngaa?  Kay ang ritwal wala lamang nagtuhaw nga buluhaton para lang nga may buluhaton kita.  Ginabuhat ini tungod kay luyag naton ipakita ang disposisyon sang aton tagipusoon, ang handum sang aton panimuot, kag ang aton paghangad kag ginatinguhaan sa aton kabuhi. 

Halimbawa kadamo sa aton subong ang nagasuksok sang iskapularyo.  Para sa kadam-an nagasuksok lang sila sini nga wala nakahibalo kon ano ang kahulugan sini sa ila kabuhi, nga ang iskapularyo isa ka tanda nga nagapatimaan sang aton panghangad nga ikabuhi ang pagkaputli, nga ikabuhi ang pagka-simple, nga ikabuhi ang pagkamatinumanon sa Dios.  Isa ini ka tanda, apang kon wala ini sang realidad sa aton kabuhi, kon wala naton ini ginatinguhaan nga mabuhat, mahimo nga ining iskapularyo mangin isa lang ka dekorasyon kag isa lang ka anting-anting sa aton lawas.  Kontani nahangpan naton ang ritwal nga aton ginabuhat, kag sa aton paghangop sini, aton ini ipangabuhi.  Amo man ini ang pagdebosyon, ang pagnovena, ang pag-santo rosaryo, ang pagpatindog kag pagbutang sang mga imahen sang mga santos.  Kontani nahangpan naton ang kahulugan sang aton ginabuhat kag aton ini ginatinguhaan nga buhaton.

Panumdumon naton nga si Kristo wala nagpakalain sang mga ritwal.  Maayo ini nga mga hilikuton, apang kulang ini kon wala naton nahangpan kag ginakabuhi ang iya sini kahulugan.

Ikaduha, importante man nga makilala naton nga ang ritwal isa lamang ka pamaagi nga mahigugma naton ang Dios kag ang aton isigkatawo nga amo ang labing importante nga buluhaton sang isa ka Kristiano.  Isa ini ka pamaagi nga kita mangin mahigugmaon.  Amo ina ang rason kon ngaa ang ritwal naga-untat kon may labing daku nga kinahanglanon sa diin mapakita naton ang aton paghigugma sa Dios kag isigkatawo.  Halimbawa isa sa mga reglamento sa monasteryo amo nga kon may bisita, bisan pa ang tanan nga monghe nagapangamuyo, pag-abot sang bisita, dungganon man ukon ordinaryo nga tawo, isa sa mga monghe naga-untat gid sa pagpangadi agod yadtong bisita ma-amoma sing maayo. Isa ini ka regalmento ni San Benito nga ginasunod sang mga monghe kay para sa iya, yara si Kristo sa mga nagakinahanglan – gani ngaa mag-alaagad ikaw kay Kristo sa pagpangamuyo kon sa sina man nga tion yara sia nga nagahulat sa puwertahan nga nagakinahanglan sang imo bulig.

Ang debosyon, ang ritwal, ang mga novena, mga pamaagi lamang agod nga kita mangin mahigugmaon sa isa kag isa.  Kon nagakuha ini sa imo sa pag-alagad, kon ginahimo mo ini nga rason nga indi ikaw mag-alagad, ang imo nga ritwal, ang imo pangadi kulang. 

Wala ini nagakahulugan nga indi ka na lang mangadi, nga indi ka na lang mag-debosyon ukon magsimba, ukon mag-novena.  Kinahanglanon ini tanan.  Apang kon may mas importante nga kinahanglanon, kahibalo ikaw kon ano ang mas nagakadapat buhaton.

Sa sining aton pagtililipon tugutan naton si Kristo nga magtudlo sa aton kon ano ang nagakadapat nga pagsabat sa iya pangagda sa aton sa tagsa ka tion.