vocation - 1999

Ginbaton ko ini kay sa pamatyag ko maayo ako mag-campaign para sa bokasyon sa pagkapari.  Indi ako magbaton sini kon sa pamatyag ko pigado ako sa sini nga butang. Basi sa akon  experyensiya, sa tagsa ka vocation campaign ko, damo gid pirme ang nagasignify nga luyag sila magsulod sa seminaryo.  Hatagan ko kamo sing prueba. 

Sang second year high school ako ginpadala ako sa Ajuy sa paghiwat sang vocation campaign.  Nagkadto kami sa mga iskwelahan.  Isa sadto sa mga iskwelahan nga amon ginkadtoan amo ang Pili Elementary School.  Gintipon sang principal ang tanan nga mga grade six nga lalaki sa isa ka kwarto kag ginpahambal ako.  Pagkatapos ko sing hambal nahanungod sa bokasyon kag nahanungod sang amon kabuhi sa seminaryo ginpamangkot ko sila - sin-o karon sa inyo ang luyag magsulod sa seminaryo.  Siguro natandog gid sila sang akon hambal kay out of 66, 54 gid ang nagsignify nga luyag nila magsulod sa seminaryo.  Lipay lipay ako - daw sa ano bala nga sa isa lang ka hambal napuno ko sa gilayon sang mga taga-ajuy ang isa ka classroom sang seminaryo - 54 ang luyag magsulod.  Ang principal nga nagapamati nagpalapit sa akon nga nagsiling - “dyanay ka, puede ako anay ang maghambal.”  Naghando ako.  Kag ining principal nagpamangkot sa mga kabataan - “abi abi children, sa 54 nga nagbayaw sang ila kamot, sin-o sa inyo ang catoliko, tindog kamo” - sa kakibot ko, anum lang ang nagtindog, - anum lang gali ang katoliko.  Damo damo gali klase sang relihon dira sa sina nga baryo.

Actually ginbaton ko ini nga talk tungod kay sa amo man sini nga gathering sa diin natalupangdan ko ang akon bokasyon sa pagkapari.  Sa amo man sini nga gathering sa diin ako nag-decide sa pagsulod sa seminaryo.  Kag diri luyag ko lang ipahayag ang bokasyon sa pagkapari paagi sa akon ekperyensiya sang pagsabat ko sa akon bokasyon. 

Nagsulod ako sa seminaryo pagkatapos ko graduate sa grade six.  Kag nagsulod ako sa seminaryo indi tungod kay gusto ko magpari kundi tungod sang baka sang seminaryo.  Baka.  Cow kon sa ingles.  Ngaa.  Amo sini ang istorya.  Ang mga seminarista may ginatawag nga vocation campaign.  Nakibot lang kami sang naga-PE kami pinatawag kami sang amon adviser kag ginpakadto sa kwarto - tanan nga lalaki.  Kag didto ginsingganan kami nahanungod sang pagkapari.  Sa pagkadamo sang talk sa sadto nga hapon, talk about the priesthood, talk about life in the seminary etc. -  pero isa lang gid ang akon nadumduman nga ginsugid didto - kag ano yadto - ang unique nga baka sang seminaryo.  Ang baka sa seminaryo naga-inom tubig sa gripo.  Kag ang unique diri kay ini nga mga baka, sila mismo ang naga-abri sang gripo - itulod sang isa ang barbola sang gripo paagi sa iya ilong hasta nga magtubod ang tubig.  Pagkatubod sang tubig isalod niya ang iya baba kag mag-inom.  Pagkatapos niya isa naman, pagkatapos sang isa bulos naman ang isa.  Ang pigado lamang diri, amo nga indi sila kahibalo mag-sira sang gripo.  Amo ini ang nagtulod sa akon sa pagsulod sa seminaryo - luyag ko makita ang baka nga naga-abri sang gripo kag naga-inom sa gripo.  Waay gid ako plano kag waay gid ako naghunahuna nga mapari gali ako.

Lesson number one - ang bokasyon sa pagkapari isa ka panawagan halin sa Dios - it is God’s call.  Waay ako gintawag tungod kay hilig ko.

Nagkuha ako sang entrance exams.  Sa kadakong dimalas waay ako nakapasar. (tell your story)

Lesson number two - God’s call is always strange and unique.  Waay sing  may gintawag sa pagkapari katulad sang pagtawag kay Moises sa burning bush, ukon pareho sang pagtawag kay Samuel sa templo sa tungang gab-i.  May iban gid man nga sila ang may luyag nga magpari.  May iban gid man nga si lola nila  ang may luyag nga sila magpari, kag may iban gid man nga nagtubo lang ang ila luyag sang didto na sila sa seminaryo - katulad nakon.

Sang didto na ako sa seminaryo sinadyahan ako, indi lamang tungod kay nakita ko ang baka nga nagainom sa gripo kundi tungod sang ginatawag namon nga community life - ang inyo pagupdanay.  Of course subong lain na ang ila iya form of entertainment.  Amon sang una la-in man.  Sang una once a month lang kami makapauli sa balay.  Kag halos kada adlaw pareho ina ang schedule.  Bugtaw ka alas 5:30 sa aga.  Pangadi.  Misa.  Tapos sang misa pamahaw.  Tapos pamahaw klase.  Tapos kalase pangadi sa ugto.  Tapos pangadi sa ugto gamay nga pahuway.  Tapos kalse nanaman.  Tapos kalse 4:30 recreation - football, volleball, baseball, basketball ukon majogging ka lang dira asta 5:30 sa hapon.  Pagkatapos sina dulungan kamo paligo.  Tapos paligo pangadi.  Tapos paniapon, tapos sina study period asta 9:00.  Tapos pangadi tapos tulog.  (tell your story) - Sa mga weekends . . .

Lesson number three you will know that this life was meant for you if you enjoy that kind of life.  May madamo ako nga kilala nga maalam.  May madamo dira nga sulosantoson.  May madamo didto nga sa tsura pa lang daw pari na.  Pero nagulowa.  Ngaa because they did not enjoy that kind of life.  You will know that you are called for that kind of life if you enjoy that kind of life.  Mahibaluan nimo nga ginatawag ka sang Diso sa sina nga sahi sang pangabuhi kon happy ka sa sinang sahi sang pangabuhi.

Ang seminaryo indi lamang kalipay - madamo man sadto ang mga trials nga amon nasugata.  Sang high school kami ang imo gid preocupasyon amo ang pagpauli - once a month lang kami ginapapauli - nagakabatyag ka man homesick.  May mga kontra ka man. (pero ako diutay lang ang akon kontra sang una - damo ya migo ko.. . ngaa . . .)  Ikaduha nga problema - ang sud-an - tunga nga itlog, apan apan - kagamay nga isda tunga-on pa . . . ambot a kon ngaa nabatasan ko man yadto.  Ikatatlo nga problema tulun-an.  Ang latin sulumpaan - ariba abaho.  Sa akon ya ang sulumpaan pa gid ang PE - ano man to amon maestro waay kami nagameet kada PE.  Makit-anay lang kami sa tion sang exams -. . . . Ikap-at nga problema - ang mga maestro - sang college kami (Sale - Badong).  Sugata mo pa gid mga buang buang nga prefect of discipline . . . (bitay, suhot sa katri, katilaw kami luhad hasta sa alas kwatro sa aga . . .)

Pero isa sa mga kalidad sang mga nagpalari amo nga makabatas sila sini tanan - makakadlaw sila bisan amo ini ang ila ginaatubang. 

Lesson number 4 - kon bokasyon mo gid man ang magpari nagaisog ka gid man - indi langloy, indi tando tando - indi bingit, indi ka dali madiscourage, persevering ka - amo ini ang isa sa mga tanda nga ginatawag ikaw sa pagkapari.  Matira ang matibay.  Panghugas pinggan, pangscrub, panglimpio, tuon sa kasilyas - luyag ka na magtuon idumilian ka pa)  Katilaw man ako nga gintayaan sang kutsilyo - hibi ako, pero sigi man sa gihapon.

Abi ninyo mabuot tanan ang seminarista.  Pabuotbuot ka abi mo mabatasan mo man ang tanan?  Sang una ginamigo ko gid ang prokurador nga pari - gin-assign ako sa kusina sang mga pari.  Namit pirme akon sud-an bisan matuod nga ako ang nagaserbi sa ila kag nagahugas sang ila pinggan.  Kon kaisa guwa kami na sa seminaryo - pero ang rektor nagapamantay - ginhimo namon tulod namon ang salakyan pagguwa sa seminaryo - pagkaguwa sirit palilo.  Sang yara na ako sa theology ano man ang gatod akon nagtuon ako nga magdisco - waay pa ako athritis sadto.  Tanan nga diskohan sa iloilo libot na namon - abaw ang mga upod namon nga mga babayi sa campus ministry sa UP anay, mahilig man magupodupod sa seminarista - hagad namon sa disco.   Puli kami mga alas dos na sa kaagahon.  Kamang kami pasulod.  Saka sa bintana.  May bes nga may nagapanog man sa hagdan kuyampad namon - may pari nga nagalibot, gani nagpakunokuno kami nga naghalin kuno sa chapel kag nagpangamuyo - pati ka na sa diskohan gali. 

Sa tunga sini tanan nga mga kadungulan kag kagagohan ang mga nagpalari indi ang mga goodygooody, indi ang mga mabuot kundi yadtong mga seminarista nga bisan nakasala makabaton nga sila maluya, makabaton nga sila makasasala.  Lesson number five - ang mga nagpalari amo lamang ang makahibalo makabaton nga sila makasasala.  Ako sang una waay ako kabaton sini.  Abi ko anay ang santos lamang amo ang makapari.  Amo gani nga nag-untat ako sang isa ka tuig pagkatapos gid sang graduation sa theology.  Ordinahan na tani ako.  Ginpatawag na kami sang rektor.  Waay siya kahibalo nga waay gali ako nag apply para nga ordinahan.  Nagistoryahanay kami.  Siling niya sa akon - highly recommended ikaw for ordination - tanan nga pari nagboto gid sa imo.  Siling ko “father waay ako nag-apply?”  Natingala siya daw indi siya magpati pero anhon mo kay amo yadto ang akon desisyon.  Indi ako makabatas nga sa pagkadamo sang akon sala (nga waay nila nadakpan) mapari ako. 

Pagkatapos sadto isa ka tuig nga talangtalang ko - waay ako padulungan - hasta sang ulihi nabaton ko ang akon kaugalingon nga bisan makasasala ako, kon magtawag ang Dios sa imo, indi ka gali magsiling I am unworthy kay ang Dios makahangop sang imo kaluyahon - nga nag Dios gali mahigugmaon kag siya nagtawag indi sang mga anghel nga magpari kundi sang mga tawo nga maluya katulad nakon.  After all God knows what he is doing.

Subong luyag ko lang isummarize ang mga leksiyon. 

Una - ang pagkapari indi pahilighilig nga kon hilig mo, mabayaw ka lang kamot kag magsiling, mapari ako! - Isa ini ka pagtawag sang Dios, gani ang una mo gid nga buhaton amo ang pagpamangkot - luyag bala sang Dios nga magpari ako - ano bala Ginuo ang luyag mo sa akon, ano ang luyag mo nga buhaton ko.

Ikaduha - ang pagtawag sang Dios kon kaisa indi klaro - panilagi ninyo basi may iban sa inyo nga luyag sang Dios paparion pero ginatawag niya ikaw in a very subtle way - pareho sa akon ang una ko nga attraction indi pari kundi baka sang pari.  Inyo basi may may mang-agda sa imo nga magtesting lang, basi may iban man dira sa inyo nga ginbusted sang nobya niya kag magsiling siya - mapari na lang ako.  Kinahanglan you have to learn how to listen to God - kon ano ang luyag niya.

Ikatatlo - isa ka indikasyon nga gintawag ka sang Dios amo nga malipayon ka sa sina nga sahi sang pangabuhi.  Pamangkuton mo ang imo kaugalingon - malipay bala ako sa pangabuhi sang seminaryo, sang pari.  Malipay bala ako ayhan kon ako na ang magmisa, nalipay bala ikaw bisan isahanon na lang ikaw sa kwarto, sa pagkaon, sa pagpangamuyo, sa pagpabaryo?  Maplipay bala ikaw nga waay hulid luwas lamang sang ulunan?

Ikap-at - ang panawagan sang Dios masabat lamang paagi sa kaisog, kahibalo magrisgo, bisan pigado na sige man sa gihapon, persevering, indi bingit, indi amdali madiscourage.  May sia anay ka pari nga ginbato ang iya convento kay contra siya sang mga tawo.  Isa ka bes samtang ginabato ang iya convento wala man bala siya magguwa sa konvento, tumindog upod sa mga tawo nagpudyot sang bato kag hinaboy man ang convento - siling niya - abi ninyo kamo lang nainit sa tawo sa convento. 

Sa pagkapari kinahanglan mo gid ang sense of humor - kon pirme ka lang serioso dali ka mabitay.

Ikalima - ang ginatawag sang Dios indi anghel kundi tawo nga maluya.  Kon indi ka ka baton sang imo kaluya - kon indi ka makasiling Lord I am sorry, kon abi mo mapari ka tungod kay santosantoson ikaw, you will never make it in the priesthood.  You have to learn to accept that you are a mistake maker.

Amo lang ini ang masiling ko.