good night may you rest in peace . . . piesta minatay 2013

Amo ini ang mabudlay kon nagasunodsunod ang duha ka piesta – ang piesta sang todos los santos kag ang ginatawag naton nga piesta minatay ukon ang pagdumdom sang aton pinalangga nga nagtaliwan.  Siling ko amo ni ang mabudlay kon sunod-sunod kay indi ako kahiblo kon ano ang akon selebrahon ilabi na gid kon ang misa mo sa kahapunaon natuon.  Ang tawo iya nagaselebrar na sang piesta minatay, ang simbahan iya nagaselebrar pa lang sang todos los santos.  Ti ano ang akon selebrahon.  Kis-a wala na ako nagapamangkot.  Ako na lang ang nagasabat.  Siling ko kaina sa akon kaugalingon indi bala antes ka dumdumon sa piesta minatay kinahanglan anay nga mapatay ka.  Pero antes ka man mag-santos sa langit kinahanglan mapatay ka.  Ngaa may santos bala nga buhi?  Wala.  Ti ang selebrasyon naton karon nga gab-i para sa patay.  Pero tuod no, may santos bala nga buhi?  Wala.  Ang buhi nagapakasantos pa lang.  Indi bala?  Kay bisan ano mo nga magpakasantos, kon kaisa naga-init gid ulo mo, naga-ugot gid ginhawa mo ilabi na gid kon may makita ako nga nagapanghaboy basura bisan diin lang nga may basurahan man da sa kilid.  Bisan ano mo nga mapakasantos sa sini nga kalibutan may mga yawa gid sa aton palibot nga nagapugong kag nagapamalabag.  Ngaa?  Kay man buhi ka pa.  Masantos ka lang, makompleto mo lang ang imo pagpakasantos, mapabug-os lang ang imo pagpakasantos kon mapatay ka.  You have to die in order to become a Saint.

Kon mapatay na kita ginasingganan kita May you rest in peace, kabay nga magpahuway ka sa paghidait.   Karon kon inugtulog na kag manghagad na ang imo asawa ukon ang imo bana, “day mapahuway na ako,” indi mo sia pagsingganon “sige may you rest in peace.”  Siling ka “good night” but you don’t say, “kabay nga magpahuway ka sa paghidait,” kay basi mahuyapan ka, kay ginasiling lang naton ina sa patay.  Kay sa pagkamatuod ang kamatayon isa ka pagpahuway. Pahuway sa ano – pahuway sa aton tanan nga mga paghimakas, pahuway sa kalaut sa aton kaugalingon, kay ang kahisa, ang kaibog, ang kaugot, ang pagkamaiyaiyahon naton kon kaisa mauntat na sa kamatayon.  Then we can rest from all struggles, we can rest from all temptations.  Sa kamatayon mauntat na ang handom, mauntat na ang pag-amar sa mga bagay-bagay, mauntat na ang paglaum kay ang tanan yara na, ang tanan bug-os na, wala ka na pangitaon pa.  Sa kamatayon wala na sing pagtuo kay makita na naton ang aton lamang ginatuohan sang buhi pa kita, in death we will see God as he is, we will see our true home, we will see those who have gone ahead of us nga aton lang subong gindumdom paagi sa mga bulak, kandila kag pangamuyo.  Subong ginapa-utihan lang naton tiltig ang ila mga ngalan sa marmol sang lapida, but there will come a time when we will hold their hands again. Sa kamatayon magauntat na ang kahidlaw. 

 In death we will finally rest – madula na ang kaugot, ang pamintaha, ang indi maayo nga tuyo kag lihok, ang kaisip sang tawo kag ang iya kasakon – all these will be gone.  Sa Amay namon nagapangadi ktia pirme hinoo luwason mo kami sa kalaut, but deliver us from evil.  luwasa ako ginoo sa kalaut sang kaugot, sa kalaut sa kaakig, sa kalaut sang mahigko nga panghunahuna, sa kalaut sang balati-an kag pag-antus.  We pray that everyday apang maangkon ang lamang naton ang kabug-osan sini nga pangabay sa kamatayon.  Amo ina kon nga si San Ambrosio nagsiling death is a remedy, ang kamatayon bulong gania ng kamatayon isa ka pagpahuway.

Ang liturhiya sa  iya sini pangamuyo wala nagatawag sini nga lugar nga sementeryo ukon patyo.  Ginatawag niya ini nga duog nga palahuwayan, the place of rest because only in death can we fully rest, sa kamatayon lang kita makakita sang bug-os nga pagpahuway.  Samtang buhi kita kita magahimakas kita, magapangabudlay kita, magapakigsumpong kita sa madamo nga mga kalautan sa personal naton nga kabuhi kag sa aton palibot.  Only in death can we truly rest.  That is why the saints would want us not to be afraid of death, for death is an ally in our struggle against evil, death is a friend, and death is a gift from God.

Yari kita sa duog palahuwayan.  Indi ninyo pagpa-awaya ang mga patay, kay nakapahuway na ina sila sa kalaut sang kahisa kag kaugot.  Indi naton paghimuon nga maiyaiyahon ang mga patay kay nagpahuway na ina sila sa kalaut sang pagkamaiya-iyahon.  Yari kita sa duog palahuwayan kag gani indi lang kita manumdum sang aton lang kaugalingon kay ang mga patay diri nakapahuway na sa kalaut sang kadalok kag kasakon nga iya pa sang mga buhi. 

Yari kita sa duog palahuwayan  kag ginaagda ko kamo diri pirme sa pagsugod na pagpakigabyan sa kamatayon, to come here to befriend death, to come here not to be afraid of death but to make death your ally in your struggle against evil.  Tipigan naton ining duog palahuwayan, limpiohi ninyo ining duog palahuwayan.  Bantayi ninyo ini nga duog, amligi ninyo ini nga duog, tabuga ninyo ang mga nagapakamalaut sini nga duog kay ini duog nga palahuwayan kag ang tanan nga yari diri nagpahuway na sa tanan nga kalautan sang mga buhi kag sang kalautan nga iya pa sang kalibutan.  Death is a rest from all evil, and this is our resting place.