ano ang importante? piesta sa cagbang, oton 2014

Si Jesus sa iya pangamuyo sa aton ebanghelyo nagsiling, “Nagapasalamat ako sa imo O Amay, tungod kay gintago mo ini nga mga butang sa mga maalam kag may tinun-an, kag ginpahayag mo sa mga kabataan. Si Jesus wala nagsiling ginpahayag mo sa mga mango, ukon sa mga buang-buang.  He did not say thank you for revealing it to foolish people, sa baylo nagsiling sia “kay ginapahayag mo ini sa mga kabataan.” 

Ang pamatasan nga ginapasalamatan ni Jesus sa Amay amo ang pamatasan sang bata nga hapos tudlu-an.  Lain ini sa pamatasan sang mga fariseo nga kabudlay tudlu-an, kabudlay giyahan, kabudlay pa-intiendihon, indi tungod kay mango kundi tungod kay kadamo sang nagapamalabag sa ila pagpamati sa iban – posible nga ini bugal, posible nga ini katamad, posible nga ini bias. 

Nagapasalamat ako sa imo O Amay kay ginpahayag mo sa mga kabataan.   Ini nga birtud ginatawag naton sa ingles nga docility nga kon sayuron teachable, matudlu-an.

Ngaa amo sini ang ebanghelyo sa piesta sang aton patron nga si San Francisco?  Tungod kay nagsugod sia sa sini nga panimuot - mabudlay tudlu-an.  Luwas nga spoiled sia nga naanad nga ginpasugtan lang, ang ginikanan may ikasarang nga suportahan ang iya luyag kag bisyo.  Nag-untat sia pag-eskwela apang indi man sia luyag nga mangin isa ka negosyante sa pagpanubli sang negosyo sang iya tatay.  Sa baylo nagsulod sia bilang soldado kag nagpakig-away para sa banwa sang Assisi.  Napierdi sila kag sa baylo nga sia patyon, nakita nga kanami kag malahalon ang iya mga hinganiban, kag nian ang iya mga kontra nakahangop nga manggaranon sia kag sarang sia makwartahan.  Gani ginpagawad sia sa iya banwa kag pamilya apang nakalab-ot ini sing isa ka tuig tubtob nga matapos ang negosasyon.

Amo ini ang turning point sa kabuhi ni San Francisco – sang sia ginpriso, sang sia nagahulat sa sulod sang isa ka tuig nga gawaron sang iya ginikanan.  Wala na sia dalangpan, ang iya naandan nga kabuhi wala na, ang iya luyag wala na ginasunod.  Didto sa madulom nga prisohan nagtuon sia liwat nga magpamati, nagtuon sia liwat nga magbaton sang pagpanudlo, kag nagtuon sia liwat nga magtuman.  Ang iya masakit nga kahimtangan nagtudlo sa iya nga mangin docile.  Amo ina kon ngaa kinahanglan gid ang pagpa-ubos kag si Francisco ginpuwersa sang iya circumstansya nga magpa-ubos.  Sa pagkamatuod tanan nga konbersyon nagasugod sa sini nga birtud kay paano abi kita magbag-o, paano kita magliso kon indi gani kita magpatudlo? 

Ining akon sermon sa inyo sa pagkamatuod indi ini tanan akon.  Sang nagligad nga semana naghiwat kami sa Literary Musical Contest sa seminaryo kag ang tagsa ka klase may ila nga contestant sa nagalain-lain nga contest.  Tungod kay gina-train namon mga manugpari, ang isa namon ka contest amo ang Homily Contest – panami-nami mag-sermon.  May isa didto ka contestant nga taga-Pitogo, Grade VII, nagdaog ang iya homily 3^rd prize.  Two days ago nangayo ako sang kopya sang iya homily kag nagpatudlo ako sa iya.  Ang iya homily is about simplicity, ang pagka-simple, ang isa sa labing daku nga birtud ni San Francisco.

Ginkuha ko ining idea sang seminarista tungod kay kon sundon gid naton ang kabuhi ni San Francisco literally mabudlayan gid kita - ako bilang pari kag kamo nga mga laiko nga may mga panimalay.  Daw wala pa man siguro sa aton nga nagsunod kay Francisco nga nag-uba sang tanan niya nga panapton kag binalik ini sa iya ginikanan, tanda sang iya pag-utod sang iya kaangtanan sa ila?  Wala pa man kamo siguro nakakita sang pari nga nagapakilimos nagapangayo-ngayo sing pagkaon 3 times a day kon wala sia nagapuasa sing masobra sa tunga sang tuig?  As it is right now may konbento kami, may manugtig-ang kami 3 times a day, may salakyan kami nga nagadul-ong sa amon kag kon wala salakyan nagasakay kag nagaplete.  Indi katulad ni san Francisco naga-ilis kami bayu because we have several.  Kamo may inyo kamo conveniences.  Kon indi naton masunod sing id-id ang iya kabuhi at least we follow Francis in spirit kag ginapropose ko sa inyo ang gintudlo sa akon sang isa ka seminarista.

Ano ang pagka-simple, what is simplicity?  Simplicity is choosing what is important and choosing who is important.  Ang pagkasimple amo ang pagpili kon ano ang importante sa akon kabuhi kag kon sin-o ang importante sa akon kabuhi.

Ang ginhatag niya nga example amo ang halimbawa sang iya tatay.  Ang pamilya sang iya tatay mga manug-bandi kag walo sila ka mag-utod.  Pero bisan amo sini nakatapos sia sang iya pagtuon bangud sang iya paghimakas.  Naglakat sia sa iskwelahan nga wala allowance, kag tungod indi makasarang ang iya ginikanan sa pagpatuon sa iya tubtub college, nag-obra sia sa adlaw kag nag-iskwela sia sa gab-i.  Concentrate sa tuon, ginhingalitan ang tanan, gin-likawan ang bisyo, ginlikawan ang mga wala pulos nga mga galastuhan.  Paagi sini natapos niya ang iya pagtuon.  Ngaa. Kay ginkilala niya kon ano para sa iya ang importante.  Ang iya pagtuon importante kag gani iya ginpahigad anay ang indi gid man importante.  Amo ini ang buot silingon sang simplicity.

Dayon iya man ginsaysay ang nakita niya nga pag-away sang iya tatay kag nanay.  Grabe ang akig ni Nanay sa iya tatay, kadamo sang iya mga ginpanghambal, pero sa tanan nga tion siling niya si tatay naghipos lang tubtob nga magkalma liwat ang tanan.  Wala niya gin-oppose samtang nagabarak pa ang baba kag naga-awas pa ang mga tinaga, sa baylo paagi sa iya paghipos daw nahimo sia nga tubig nga amat-amat nga ginabasya sa kalayo tubtob nga ini mapalong.  Imbes nga mag-isistir si tatay kon sino ang sala kag sino ang sakto, nagpabilin sia nga mahipos kag nagpaubos.  Ngaa? bangud kay ginkilala niya kon sino ang importante.  Ang iya asawa, ang iloy sang iya mga anak, sia ang importante, gani mapaiway niya anay ang iban, ang iya need to prove himself right, ang iya pride, ang iya mismo man kaakig bangud kay ginkilala niya kon sin-o ang importante sa iya kabuhi.  Amo man ini ang buot siling sang simplicity.

Sa pagkamatuod kadamo sang mga bagay-bagay nga naga-sulod sa aton kabuhi kag nagapagamo sini.  Kag tungod sini nagabug-at ang tanan and we end up unhappy.

Simplicity is asking ourselves what is important and who is important and to choose it - ang pagpamangkot kon ano ang importante, kon sin-o ang importante, kag ang pagpili sini.  Paagi lamang sini nga si Francisco mangin halimbawa kag sulondan sa aton bisan pa sa ano man nga istado sang aton kabuhi.

Ang pagbuhat sini may iya man nga kalargahon, may iya man nga kabug-at.  Daw sa ano bala nga indi ka lang makabakal sang imo luyag, indi ka lang makatipon sang imo nanami-an kay indi gid man importante.  Daw sa ano bla nga pungan mo ang imo baba kag indi anay magsabat, tunlon mo ang imo pride bisan matuod may punto ka pa kag kinamatarung.  Pero sa pagkamatuod ang balos sini amo ang pahuway nga ginapromisa ni Kristo sa ebanghelyo, ang katawhay sa kabuhi kag paminsaron nga dala sang isa simple nga kabuhi kag panimuot.  Si San Francisco has a joyful disposition because his life was simple, ginkilala niya kon ano para sa iya ang importante kag kon sino ang importante.