Saturday, December 31, 2016

salmo 72: ika-2 nga Domingo sang Adbiento A

Sa sulod na sang sobra anum ka bulan ginapamalandongan ko upod sa mga sumilimba ang aton kalantahon sa pagsabat ukon ang mga salmo.  Karon nga aga luyag ko pamalandongan upod sa inyo ang salmo 72.
Ang salmo 72 ginatawag naton nga mga harianon nga mga salmo.  Harianon bangud kay ini nga mga salmo nagasaysay sang kaangtanan sang hari kag sang Dios, kag kon paano nagatuytuy kag nagabulig ang Dios sa iya katawohan paagi sa persona sang hari.  Ang salmo 72 nagahalad sang pangamuyo para sa hari, in particular para kay haring Salomon.  "O Dios tuytuyi ang hari sa paghukom suno sa imo pagkamatarong, ipaambit sa iya ang imo kaugalingon nga katarungan agod magahari sia sing matarong sang imo katawohan kag magagahom sia sing matarong sa mga imol."  Sa padayon mo nga basa sini nga salmo mabatyagan mo pa gid ang katahom sini nga pangamuyo kag ang kaayo sang iya mga hangad para sa hari kag sa iya ginharian.  Apang samtang nagalawig ang imo ginabasa amat-amat mo matalupangdan nga ang mga pangamuyo sining salmo daw indi realistic, nagapalanglapaw bisan ikaw mismo magasiling, daw indi gid ni matabo a.  "Kabay pa nga ang kalaparon sang iya ginharian magahalin sa isa ka dagat tubtub sa isa, ang mga tawo sa desierto magaluhod sa iya, ang mga hari sang Espana magahatag sa iya sang regalo, ang hari sang Etiopia kag sang Arabia, ang tanan nga mga hari, magaluhod sa iya atubangan."  Araw-araw man ini – tanan gid ya.  "Kabay nga sa iya panahon magluntad ang pagkamatarong kag ang kauswagan magpadayon samtang nagasanag ang bulan."  Baw wala gid untat?  Bisan gani ang ginharian sang Roma nalumpag pagkatapos lang sang sobra lima ka gatos ka tuig, kag nahibal-an man naton sa history nga pagkatapos ni Haring Salomon napihak sa gilayon ang ginharian sang Israel bangud sang rivalry sang mga magulolotod.

Nagapalanglapaw ang pangamuyo sang salmo 72.  Daw indi gid ni matabo, indi ini masarangan himuon sang tawo kon usaron lang niya ang iya tawhanon nga kinaiya, indi bala?  Unless nga indi lang ini tawo, siguro indi lang ini tawo.  Sa pagkamatuod siling sang mga fathers of the church ang mga harianon nga mga salmo wala nagatudlo sa mga hari kundi sa hari sang mga hari – they do not refer to the king but they refer to the messiah, they refer to Jesus nga hari suno sa pagkahari ni David kag ni Salomon.
May duha ka kinaugali ang ginapangamuyo nga makita naton sa sining hari sang mga hari kag sa iya sini ginhari-an - ang katarungan kag ang pagkamatarong – justice and righteousness.
Una ano ining justice?  Ang katarungan ukon ang hustisya nga ginapangayo nga mangin bahin sang paghari sang mesias lain sang sa aton paghangop sang katarungan.  Ang katarungan wala nagakahulugan nga patas ukon fair; wala ini nagakahulugan nga kon ang hari may katarungan silutan niya ang mga malaut kag padyaan niya ang mga maayo.  Indi amo sini ang katarungan sa idalom sang pagdumalahan sang hari sang mga hari.  Sa baylo ang katarungan sang mesias amo sini:  ang tanan may nagakaigo nga pagkabutang santu sa iya kinahanglanon, kag ang pinaka-imol sa aton tunga, ang mga pigado sa aton palibot gina-atipan.  This is the justice of the messiah who is to come.  Justice, mishpat kon sa tinaga nga Hebreo, the justice of the messiah, the kind of justice in the kingdom of the messiah.
Sa pag-abot sang mesias makakita bala sia sang kasubong sini nga katarungan sa aton tunga ukon bisan na gid lang sa aton tagipusuon?  May kasubong bala kita nga sahi sang hustisya nga ang mga nawad-an, ang mga kubos, ang mga nagakinahanglan sing labi, ginaatipan.  Sa sulat ni San Pablo sa mga taga-Corinto nagsiling sia:  "Ang nagatipon sing madamo, wala magsobra, ang nagatipon sing diutay, wala makulangi." (2 Cor. 8:15)
Magtuon kita sa pagpaambit.  Ang may ara sing madamo nagapaambit sa wala-wala agod nga ang mga wala-wala sa aton indi makulangan, kag ang mga may ara wala nagasolobra.  This is a living out in the concrete the justice of Messiah, the justice in the kingdom of the messiah.
Ikaduha, ang pagkamatarong ukon ang righteousness.  Ang pagkamatarong ukon ang righteousness nga ginapangayo nga mangin bahin sang paghari sang mesias wala nagakahulugan nga mas maayo ako sang sa imo, ukon mangibabaw ako sa iban kay mas maayo ako sang sa ila.  This is not the righteousness of the messiah.  Sa tinaga nga Hebreo ang righteousness nga ginapangayo sang salmista amo ang zedekah nga kon sayuron pareho sia sa Dios, katulad sia sa Dios sa iya pagginawi, sa iya panimuot, sa iya panan-aw, sa iya mga ginapasulabi – kaangid sia sa Dios.  He is like God, in sync with God, pareho sila wave length ni God.
Sa pag-abot sang mesias makakita bala sia sa aton sing kasubong sini nga pagkamatarong ukon righteousness dira sa aton pagsinalayo, dira sa aton pag-relate ukon pagtratar sa isa kag isa?   Katulad bala kita sa Dios sa aton pagbatyag sa kahimtangan sang tagsa-tagsa; katulad bala kita sang Dios sa aton kaluoy, sa aton pagpatawad, sa aton pagpasiensiya; katulad bala kita sa Dios sa aton kaalwan?
Sa aton ebanghelyo sa pagwali ni Juan Bautista sang mensahe sang paghinulsol sa paghanda sang aton akugalingon sa pag-abot sang Mesias, nagsiling sia, "pamatud-i ninyo sa inyo mga buhat nga nagahinulsol kamo sang inyo mga sala – pamatud-i ninyo sa inyo buhat – produce good fruit as evidence of your repentance." 
Ang aton salmo, salmo 72 nagatanyag sang duha ka pamat-ud dira sa buhat:  una, mishpat – katarungan – magtuon sa pagpaambit – ang mga may madamo magpaambit sa mga may diutay lang agod nga indi sila makulangan kag kamo indi magsolobra.
Ikaduha, zedekah, mangin katulad kita sang Dios sa aton pagginawi, sa aton panimuot kag balatyagon - sa aton kaalwan, sa aton kaluoy.

Nagkari ako diri sa pagpasalamat sing personal sang inyo halad para sa seminaryo.  Bisan 

No comments:

Post a Comment