San Jose, Piesta sa Salngan, Passi

May duha ka bersyon ang istorya sang pagkatawo ni Jesus, duha ka pagsaysay sang isa lang ka hitabo – ang bersyon ni San Lucas kag ang bersyon ni San Mateo.  Isa lamang ini ka istorya, apang ginkuha ini sa duha ka eksperyensiya – ang eksperyensiya ni Jose kag ang eksperyensiya ni Maria.

Ang bersyon nga mabasahan naton kay San Lucas naghalin sa panan-aw ni Maria.  Ginasaysay sa aton kon ano ang natabo sa iya sa pagtunda sang anghel, ang iya paminsaron kag balatyagon samtang nagakatabo ini, ang iya pagkatublag, ang iya mga pamangkutanon, kag sa ulihi ang iya pagpasugot.

Ang ikaduha nga bersyon mabasahan naton kay San Mateo kag ini nagapakita sang panan-aw naman iya ni Jose.  Si Mateo nagpakita sa aton sang mga nagkalatabo kay Jose indi lang sa guwa kundi lakip ang iya ginbatyag, ang nagsululod sa iya panghunahuna, ang iya pagkatublag, ang iya mga ginbinagbinag nga sabat, kag bisan pa gani ang iya mga damgo, kag sa ulihi ang iya pagtuman kag pagsunod. 

Karon nga adlaw sa piesta sang aton mahal nga patron nga si San Jose ginbasa sa aton ang Ebanghelyo ni San Mateo, kon sayuron ginbasa sa aton ang bersyon ni San Jose nahanungod sa mga nagkalatabo sang nahimo nga tawo si Jesus.  Importante ining bersyon ni Jose tungod kay ini panaysayon sang isa ka tatay nga may mga implikasyon sa pamatasan sang iya anak nga si Jesus.

Sa una nga panaysayon nga ginbasa sa aton bago gid lang sa ebanghelyo, makita naton diri ang una nga character ni Jose, makita naton kon paano ni Jose gin-atubang ang mga hitabo sa iya kabuhi sugod sang pagkabalo niya nga si Maria nagabusong, dira sa pagbinagbinag niya kon paano ini solusyunan agod nga indi makatuga sing halit ukon bisan na gid lang sing kahuy-anan sa iya nobya. Imagine ha, nagbusong ang iya nobya, bal-an nya nga indi ini iya, pero bisan na gid lang kahuy-anan indi sia makabatas nga maagum ini ni Maria.  Subong sa kainit sang iban sa ila nobyo ukon sa ila nobya, ginapautwas sa facebook, hala ginabantala sa bilog nga kalibutan, kis-a may mala-in pa nga kodak para lang mahuy-an.  Pero lain si Jose.  Indi niya mahimo bisan na gid lang ang pagpahuya kay Maria.

May implikasyon ini sa kabuhi ni Jesus.  Diin pa abi kinuha ni Jesus ang imahen sang maluloy-on nga amay nga nagdalagan sa pag-abi-abi sang iya nadula nga anak?  Nagapati ako nga yadtong istorya sang prodigal son waay lang ginhimo-himo gikan sa imahinasyon.  Isa yadto ka istorya nga may basehan, dira sa panimuot sang isa ka amay nga kilala gid ni Jesus sing suod, isa ka panimuot nga nakita ni Jesus sa iya amay nga si Jose.

Diin pa abi kuhaon ni Jesus ina nga paglantaw nga ang Dios nagakadapat lang nga tawgon sa isa ka endearing nga title - Abba, ukon, pa ukon tay.  May prinsipyo apang malulo, may kaisog sa iya panindugan apang mapinalangga-on kag mapinatawaron.  Si Jesus Dios kag tawo nga matuod kag sa iya pagkatawo nagtubo man sia sa iya pagkilala sa Dios nga Amay kag nagapati ako nga ang alagyan sina nga pagkilala amo ang iya amay nga si Jose.

Sa ikaduha nga panaysayon ni San Mateo ginsaysay niya kon paano ni Jose ginpatigayon kag ginpatikang ang pagbun-ag ni Maria kay Jesus didto sa Bethlehem.  Didto man sa Bethlehem ginpadamgo si Jose kag ginmandu-an nga ipalagyo niya ang bata didto sa Egipto kay may mga tawo nga nagahingabot sa iya.  Gintuman niya ini nga wala sing pamangkot bisan pa masyado ka layo kag bisan pa mabudlay ang dalanon.  Dayon pagkatapos lang sang pila ka tuig ginmadu-an naman sia nga magbalik.  Bakwit na man sila padulong sa Nazaret kon sa diin sia nagpanugod liwat sa pagbalay sang ila kabuhi.

Supposedly ang mga Hudiyo patriarchal, kon sayuron, ang nagadumala sang tanan amo ang lalaki.  Ang asawa kag ang iya mga kaanakan nagapaayon sa kinahanglanon sang iya bana kag sang ila amay.  Pero kay Jose suli – sia ang nagpaayon sa kinahanglanon sang iya asawa, sia ang nagpa-ayon sa kinahanglanon sang iya bata – diin sia makadto, diin sia matener, ano ang iya himuon, ano ang iya palangabuhi-an – tanan paayon sa ila kinahanglanon. Amo ini kaayo kay Jose, amo ini ang kaayo nga nakita kag natun-an ni Jesus kay Jose. Diin pa abi makuha si Jesus sang pagpati nga ang amay makahatag lamang sing maayo nga mga dulot sa iya anak kag indi sang malain? Si Jesus nagsiling: “May amay bala nga magahatag sing bato sa iya anak nga nagapangayo sing tinapay? Ukon magahatag bala sia sing man-og kon ginapangayuan sia sang isda?”  Indi man siguro si Jesus magsiling sini kon wala ini napamatud-an sang iya eksperyensiya dira sa iya amay nga si Jose.  Ang modelling ni Jose, ang iya halimbawa, ang iya panimuot kag duna nga kaayo may klaro nga implikasyon sa panan-aw kag bisan pa gani sa mga ginatudlo sa aton ni Jesus.  Dapat lang nga kilalahon naton nga madamo ang mga ginatudlo ni Jesus sa aton nga tuga sang kaayo sang iya tatay nga si Jose.

Ang tema naton sa sining aton piesta - pagkamaluloy-on kag pagkamabinalak-on sa mga kubos, ikabuhi sang kristianong katilingban.  Katulad ni Jesus kinahanglan naton ang maayo nga mga amay sa aton puloy-an, kinahanglan naton sang maayo nga mga ginikanan nga magapakita sa aton sang kaluoy kag kabalaka.  Our parents should show us how.  Ang aton ginikanan dapat magpakita sa aton kon paano. Our leaders should show us how.  Kag amo ina ang rason kon ngaa si Jose wala hambal.  Kag diri tapuson ko ang akon hambal.